مقالات مشاوره تحصیلی و آموزشی
شنبه، 09 شهریور 1392
12 راهكار ويژه جهت افزايش كارايي مطالعه

12 راهكار ويژه جهت افزايش كارايي مطالعه


1. با برنامه‌ریزی مناسب، درس خواندن را به عادت تبدیل کنید.

اگر برنامه‌ریزی زمان­‌بندی شده­‌ای برای خود نداشته باشید، هر چقدر هم که درس بخوانید و نمره خوب بگیرید، هیچ­گاه متوجه جایگاه خود نمی‌شوید. متوجه نمی‌­شوید در چه اوقاتی، چه درسی را بهتر می­فهمید و یاد می­‌گیرید. متوجه نمی­‌شوید چه زمان­‌هایی را بی­خود از دست داده‌­اید و اصلاً تشخیص نمی­‌دهید که چه درسی را به چه روشی بخوانید. پس یک برنامه‌­ریزی زمان‌­بندی شده هر چقدر هم ساده، خیلی چیزها مشخص می‌­کند. (برای این کار می­‌توانید از جدول برنامه‌­ریزی اسکینر استفاده کنید.)

2. محیطی مناسب برای درس خواندن فراهم کنید.

بهترین مکان برای مطالعه میز شخصی و اتاقی جدا از جریان­‌های غیر درسی است. بهتر است میز مطالعه در کنج اتاق قرار داشته باشد به طوری که شما رو به دیوار قرار بگیرید. از اطراف میز کار خود هر چیزی که حواستان را پرت می­کند بردارید. تمام وسایل مورد نیاز برای مطالعه را روی میز قرار دهید تا هنگام مطالعه دائماً مجبور نباشید از جای خود بلند شوید. نور اتاق مطالعه نیز باید کافی و تلفیقی از نور سفید و زرد باشد. هنگام خواندن لم ندهید، همیشه درست پشت میز بنشینید به طوری که تمام مفاصل بدنتان زاویه 90 درجه داشته باشند. دستتان را زیر سرتان نگذارید، روی میز نخوابید و . . . هر وقت خسته شدید از جای خود بلند شوید و کمی قدم بزنید و چند حرکت کششی انجام دهید، سپس دوباره مشغول مطالعه شوید.

(اگر فراهم کردن چنین محیطی برایتان در منزل مقدور نیست می­توانید از کتابخانه نزدیک محل سکونت خود استفاده کنید.)

3. درس­‌ها را در همان روز مرور کنید.

سعی کنید همیشه به کارهای مدرسه و درس خواندن الویت دهید و بعد از انجام آن­‌ها به فعالیت‌­های دیگر مانند تماشای تلویزیون، استفاده از کامپیوتر، تفریح، مهمانی و . . . بپردازید. یک مرور سریع از نکات مهم هر درس در همان روز باعث ماندگاری بیشتر در مغز و یادآوری آسان­تر مطالب خواهد بود. مخصوصاً در مورد دروس اختصاصی، حل کردن تمرین، چند ساعت بعد ازتدریس، بسیار مفید خواهد بود.

4. مرحله به مرحله پیش بروید.

همیشه از کل به جزء و از بزرگ به کوچک رسیدن، روش کارایی در امر یادگیری در سنین مختلف است. در زمان درس­‌خواندن ابتدا سعی کنید یک درک کلی از مطلب داشته باشید سپس وارد جزئیات شوید، با این روش امکان موفقیت شما بیشتر می­‌شود.

5. افزایش ساعات مطالعه

ساعات مطالعه خود را کم­ کم (حتی اگر شده روزی 10 دقیقه) ولی پیوسته افزایش دهید. مثلاً یک روز 7 ساعت مفید درس نخوانید و 3 روز بعد روزی دو ساعت! مگر اینکه اتفاق غیر مترقبه­‌ای افتاده باشد. چون 50% کارآیی مدت مطالعه بستگی به عادت مطالعه شما دارد.

6. وضعیت جسمی خود را در نظر بگیرید.

در زمان­‌هایی که خسته، عصبانی، حواس­‌پرت . شتاب­‌زده هستید درس نخوانید، زیرا در چنین حالاتی تلاش شما برای یادگیری بی­‌فایده است و مغز انسان در این حالات اطلاعات را دفع می­‌کند. بنابراین زمانی که فکر شما بر چیزهای مشغول است خود را مجبور به درس خواندن و یادگیری نکنید. این کار چیزی جز اتلاف وقت نیست.

7. هدف داشته باشید.

از هدف­‌هایی که نیازمند تلاش ولی قابل دسترسی‌­اند، استفاده کنید. کافی است سعی کنید فرق بین اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود را دریابید. اهداف بلندمدت را مانند یک رویا در ذهن بپرورانید و نگه­دارید، در عین حال فعالیت‌­های روزانه زندگی را به اهداف کوتاه مدت اختصاص دهید. مثلاً مهندس شدن، پزشک شدن و . . . اهداف بلند مدت و مهمی هستند. هر کدام از این­‌ها مسیرهایی را می‌­طلبند که شما باید این مسیرها را با تلاش و دستیابی به اهداف کوتاه مدت، سپری کنید. مثل فارغ التحصیلی از دانشگاه با معدل خوب و اندوختن مهارت و تجربه در حین تحصیل، قبل از آن، گذشتن از سر کنکور و . . . تا برسد به کوتاه­ترین هدف، مثل اینکه فردا از 8 تا 10 باید زیست بخوانم و. . .

8. به تناسب پیشرفت­‌ها، به خود پاداش بدهید.

هر چند وقت یک­بار به عنوان پاداش به کارهای مورد علاقه­‌ای که برایتان لذت­‌بخش است بپردازید. مثلاً به خودتان قول بدهید که اگر یک هفته کامل از شنبه تا پنجشنبه، برنامه­‌تان را به موقع به انجام برسانید و از برنامه عقب نیفتید، جمعه آن هفته را به کوه بروید. بهتر است بیشتر به فعالیت‌­های سبک بدنی و ورزشی و نشاط‌­آور بپردازید.

9. در فواصل زمانی کوتاه اما پیوسته درس بخوانید.

آمار نشان داده که ذهن انسان در زمان­‌های کوتاه و مکرر بسیار متمرکزتر از زمان­‌های طولانی عمل می­‌کند. بنابراین بهتر است بعد از هر 30 الی 45 دقیقه درس خواندن، 10 دقیقه به خودتان استراحت بدهید، ضمن اینکه درس خواندن برای مدت زمان طولانی نه تنها کسالت‌آور است، بلکه باعث خستگی، ایجاد استرس و سردرگمی می‌­شود، در نتیجه قدرت یادگیری را کاهش می­‌دهید.

10. عوامل مخل یادگیری را محدود کنید.

زیاده­‌روی در تماشای فیلم و تلویزیون، انجام بازی­‌های کامپیوتری یا استفاده بیش از حد از اینترنت، بیرون رفتن از منزل به منظورهای مختلف، مکالمه بیش از حد تلفن، خواب بیش از اندازه و . . .

11. نا امیدی دشمن یادگیری است.

افرادی که دائماً خود را به دلیل کندی در یادگیری سرزنش می­‌کنند، حتی اگر پیشرفتی مناسب و قوه یادگیری بالایی داشته باشند، همواره در استرس به ­سر می‌­برند.در مقابل افرادی که به خود و سرعت یادگیری­‌شان اطمینان دارند، اگر از هوش و استعداد کمتری نسبت به گروه قبل برخوردار باشند، نتیجه کارشان بهتر است، زیرا این افراد انرژی خود را صرف نگرانی و حساسیت­‌های بی­مورد نکرده، آهسته و پیوسته پیش می­‌روند.

12. به وضعیت تغذیه خود اهمیت بدهید.

به­طور کلی بهتر است یک برنامه­‌ریزی غذایی متعادل و مفید برای خود داشته باشید. برای این کار بهتر است از فواید و مضرات مواد غذایی و از بهترین زمان صرف آن‌­ها مطلع باشید.

نکته: پیش از مطالعه از صرف غذاهای چرب و سنگین خودداری کنید و چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه را آغاز کنید، چون پس از صرف غذای سنگین، بیشتر جریان خون متوجه جریان گوارش می‌­شود تا به هضم و جذب غذا کمک کند و لذا خون­‌رسانی به مغز کاهش می­‌یابد و از تفکر و تمرکز کاسته می­‌شود.


جستجو