به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) نشست «نقش تشکلهای صنفی در توسعه نشر» پیش از ظهر سه‌شنبه (22 اردیبهشت‌ماه) با حضور مهندس مسعود پایدار، مدیرمسئول نشر کتاب دانشگاهی، دکتر محمدرضا حاتمی، مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، محمدرضا توکل، نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، پروین صدقیان، رئیس انجمن زنان ناشر، یحیی دهقانی، دبیر کمیته علمی، فرهنگی و سراهای اهل قلم بیست و هشتمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، کاظم قلم‌چی، بنیانگذار کانون فرهنگی آموزش و عبدالعظیم فریدون، رئیس انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان در تالار گفت‌‌وگو برگزار شد.
جامعه مدرن، برای پیشرفت نیازمند تشکلهاست
محمدرضا حاتمی، در این نشست ضمن تشریح تاریخچه فعالیت انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی گفت: تشکلها، نهاد‌هایی قانونی، صنفی و خود‌جوش هستند. تشکلها، سازمان‌های مردم‌نهادی هستند که رابطه بین دولت و ملت را تنظیم می‌کنند. جامعه مدرن، برای پیشرفت نیازمند ایجاد این تشکلها است.
وی افزود: تشکلها افراد را در قالب مجموعه‌های انسانی جمع می‌کنند تا اهداف و نیاز‌های مشترک خود را بشناسند و برطرف کنند. تشکلها به منافع شخصی توجه ندارند و داوطلبانه برای رسیدن به اهداف مشترک حرکت می‌کنند. اتحادیه ناشران باید تقویت شود تا از حقوق ناشران دانشگاهی دفاع شود.
لزوم حمایت دولت از تشکلهای خصوصی
مدیرمسئول انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، با اشاره به افزایش اختیارات انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی در اداره امور نمایشگاه اظهار کرد: وظایف انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی هر ساله افزایش پیدا کرده و طی چند دوره قبل وظیفه ثبت‌نام از ناشران، تقسیم‌بندی غرفه‌ها و اداره سالن‌ها را داشته است.
حاتمی ادامه داد: از جمله فعالیت‌های انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی، اعزام دو نفر از اعضای انجمن به افغانستان برای بررسی بازار نشر این کشور بود.
وی با تأکید بر حمایت دولت از تشکلهای غیردولتی گفت: دولت‌‌های کشور‌های پیشرفته، حمایت از تشکلهای خصوصی را وظیفه خود میدانند؛ حمایتی که به استقلال تشکلها آسیب نمی‌زند. توجه به تشکلها، اعتماد به نفس مردم و اعضا را به دنبال دارد.
آسیب‌شناسی عملکرد تشکلهای نشر
مسعود پایدار، معاون هیأت مدیره انجمن فرهنگی ناشران کتاب دانشگاهی نیز در این نشست با اشاره به محور‌‌های نقش تشکلها در توسعه صنعت نشر اظهار کرد: درباره بررسی نقش تشکلها در صنعت نشر می‌توان به دو موضوع نقش تشکلهای صنفی در صنعت نشر و آسیب‌شناسی عملکرد تشکلهای نشر اشاره کرد.
وی افزود: ایجاد تشکلها، یکی از نشانه‌های دموکراتیزه کردن جوامع و ایجاد توازن قدرت بین بخش‌های مختلف جامعه است.
نقش مهم تشکلها در صنعت نشر
یحیی دهقانی، دبیر کمیته علمی، فرهنگی و سراهای اهل قلم، در ادامه این نشست با اشاره به نقش تشکلهای نشر در پیشبرد اهداف کلان صنعت نشر گفت: تشکلهای نشر، نقش مهمی در صنعت نشر داشته‌اند. خاطرات خوبی از حضور تشکلها در مدیریت نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در 10 سال گذشته در ذهن داریم.
برای رسیدن به توسعه پایدار زمان زیادی لازم است
پروین صدقیان، رئیس انجمن زنان ناشر نیز در ادامه مباحث مطرح شده پیرامون موضوع نشست ضمن اشاره به تاریخچه فعالیت انجمن زنان ناشر عنوان کرد: صنعت نشر، صنعتی نو‌پاست و برای رسیدن به توسعه پایدار، زمان زیادی لازم است. اتحادیه ناشران، به‌عنوان هسته مرکزی، برای پاسخگوی به نیاز ناشران تشکیل شد.
وی ادامه داد: این سوال پیش می‌آید که با توجه به مرکزیت اتحادیه، چرا تشکلها ایجاد شدند؟ تشکلها بازوی نیرومند اتحادیه هستند، بنابراین باید از فعالیت آن‌ها حمایت شود. حمایت و تشویق، موجب پیشگیری از پراکندگی اعضا خواهد شد.
رئیس انجمن زنان ناشر در بیان اهداف انجمن صنفی زنان ناشر افزود: از جمله اهداف انجمن زنان ناشر، تشویق زنان ناشر، تلاش برای توسعه فرهنگ کتابخوانی و حمایت از اعضا در مقابل حوادث پیش‌بینی نشده است. توسعه فرهنگ نشر، در گرو همکاری همه اعضا است.
صنعت نشر جزئی از بدنه اجرایی کشور است
در ادامه این نشست محمدرضا توکل، نائب رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با اشاره به توجه نهاد‌های قانونگذار به صنعت نشر گفت: صنعت نشر جزئی از بدنه اجرایی کشور و حوزه عمل آن حمایت از حقوق صنفی اعضا و ارائه خدمات مختلف به اعضا است.
وی افزود: وجود اتحادیه به معنای نبود تشکلهاست. انجمن‌های صنفی با اتحادیه صنفی متفاوت هستند و زیرمجموعه وزارت کار قرار می‌گیرند و با عنوان سندیکا فعالیت می‌کنند. تشکیل انجمن‌های فرهنگی در قانون نیامده و تشکیل آن‌ها بر عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
توکل با تأکید بر اهمیت ایجاد تشکلهای نشر اظهار کرد: تشکلها یکی از شاخص‌های توسعه است. گاهی افزایش تشکلها را تهدیدی برای اتحادیه و اتحاد اهالی نشر میدانند و این در حالی است که تقویت اتحاد منوط به مدیریت مطلوب است. اگر رویکرد همکاری باشد، به هم‌افزایی می‌رسیم. تشکلها باید مراقب رقابت‌های ناسالم باشند. روزمرگی نیز یکی از آسیب‌های جدی در فعالیت تشکلهاست.
هم‌پوشانی، ضامن موفقیت اتحادیه و تشکلهاست
در ادامه عبدالعظیم فریدون، رئیس انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان گفت: انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان 70 عضو و اتحادیه جایگاه قانونی دارد، در حالی‌که تشکلها نهاد‌های مردم‌نهاد و غیردولتی هستند؛ هیچ یک از این دو نهاد مقابل یکدیگر نیستند. تشکلها و اتحادیه نباید هم‌عرض هم باشند بلکه باید هم‌پوشانی داشته باشند. هم‌پوشانی، ضامن موفقیت اتحادیه و تشکلهاست. برای رسیدن به این نقطه نیازمند تمرین هستیم.
وی با اشاره به آسیب‌های تشکلهای نشر ادامه داد: یکی از آسیب‌های جدی در جهان سوم، مقوله رانت است. یکی از سالم‌‌ترین روش‌های پیشگیری از مشکلات رانت‌خواری، واگذاری امور به تشکلهاست.
فریدون با اشاره به آسیب‌های فعالیت تشکلها تصریح کرد: با توجه به تفاوت ماهیت قانونی اتحادیه و تشکلها، آسیب‌های این دو نهاد فعال در حوزه نشر نیز متفاوت است.
ضرورت صبوری در کار تشکلهای نشر
کاظم قلم‌چی، بنیانگذار کانون فرهنگی آموزش (قلم‌چی) نیز به‌عنوان دیگر سخنران این نشست گفت: تشکلهای صنفی ناشران دارای موقعیت متمایزی هستند، چراکه محصولات فکری تولید می‌کنند. صبوری در کار تشکلهای نشر، یکی از ضرورت‌هاست. ارزیابی، تکریم نیرو‌های پیشکسوت و تنظیم آیین‌‌نامه همکاری از دیگر وظایف تشکلهاست.
وی افزود: یکی دیگر از فعالیت‌های تشکلها، توجه به مسئولیت‌های اجتماعی است. تشکلها باید برای پیشگیری از آسیب‌های مختلف، نهاد‌های بازرسی خود را تقویت کنند. دولت و تشکلها در تعاملات خود مدبرانه عمل کنند.