شاید برای خیلی از شما پیش آمده باشد که وقتی تصمیم به مطالعه یک درس گرفته‌اید و با حجم عظیم کتاب درسی مواجه شده‌اید، از مطالعه آن حجم زیاد، ناامید شده‌اید! ممکن است با خود فکر کرده باشید که چطور می‌توانم این همه مطلب را به خاطر بسپارم! باید ببینیم که چطور مطالعه کنیم تا بهتر و با صرف کمترین زمان بیشترین مطلب را یادبگیریم. یکی از روش‌هایی که می‌تواند به ما در این زمینه بسیار یاری رساند، خلاصه‌برداری از مطالبی است که قصد مطالعه آنها را داریم. چطور می‌توانیم مطالبی را که می‌خوانیم خلاصه کنیم؟
اول از همه یک دفتر یادداشت تهیه کنید. اگر مطالب را روی برگه‌های پراکنده بنویسید ممکن است که با گذشت زمان آنها را گم کنید یا ترتیب‌شان بهم بخورد. حالا برویم سراغ روش‌های خلاصه‌نویسی!
روش های خلاصه نویسی
 نوشتن نکات مهم:
این روش خیلی مهم و کاربردی است. ابتدا مطلب را با دقت بخوانید و مطالبی که به نظرتان مهم و کلیدی است در دفتر یادداشت بنویسید و زمانی که خواستید مطالب را مرور کنید این مطالب می‌تواند به شما کمک کند تا با صرف زمان کمتری مطالب مهم را مجدد بخوانید. فراموش نکنید مطالب را به صورت پراکنده یادداشت نکنید و یک نظمی به نوشته‌های خود بدهید.
نشانه‌گذاری در متن:
زمانی که مطلبی را می‌خوانید، ممکن است بعضی قسمت‌های آن مطلب را براحتی درک کنید و بفهمید که چه می‌گوید؛ بعضی قسمت‌ها را کامل متوجه نشوید. این قسمت از مطلب یک علامت سؤال(؟) بگذارید. اگر احساس کردید مطلبی مهم بنظر می‌آید و احتمال دارد از آن سؤال بیاید، علامت (!) قرار دهید. اگر مطلبی کلیدی است دور آن خط بکشید. و به همین ترتیب می‌توانید از علامت‌ها مختلف استفاده کنید. می‌توانید در هنگام مطالعه سوالات امتحانی را حدس بزنید و گذاشتن در کنار آنها به شما کمک می‌کند برای امتحان، آن قسمت‌ها را به عنوان سؤال مهم برای امتحان بخوانید.
روش T:
مطالبی که در یک مطلب می‌خوانید، معمولا یک یا چند نکته اصلی دارد و برای اینکه آن مطلب اصلی را بهتر متوجه شوید، توضیحاتی داده می‌شود و یا مثال‌هایی به آن اضافه می‌شود. بنابراین اول از همه، نکات اصلی را پیدا کنید. سپس آن نکات را با زبان خودتان و آنطور که بهتر می‌فهمید، در حاشیه کتاب یا دفتر یادداشت‌تان بنویسید. مانند شکل زیر:
سازمان‌دهی مطالب:
برای اینکه مطلبی را خوب یاد بگیرید، بهتر است آن‌را سازمان‌دهی کنید به عبارت دیگر، در خلاصه‌های خود مطالب را با یک ترتیب مشخص طبقه‌بندی کنید. مثلا می‌توانید در یادگیری لغات درس زبان انگلیسی، همه لغات را بر اساس یکی از حالت‌های زیر طبقه‌بندی کنید:
* بر اساس شباهت معنایی
* کلماتی که هم معنی نیستند ولی شباهت دارند
* کلماتی که بسیار دوست دارید
نقشه‌برداری ذهنی:
برای این کار بعد از اینکه مطالب را خواندید، نکات اصلی و فرعی در آن مبحث درسی را پیدا کنید:
* مطالب اصلی را در مرکز یا راس صفحه قرار دهید و یک کادر دور آن بکشید(عنوان مطلب درسی)
* نکات اصلی در متن را توسط فلش‌ها به عنوان اصلی وصل کنید( سرفصل‌های مهم درس و موضوع اصلی)
* نکات فرعی مربوط به هر نکته اصلی را در زیر کادر مربوطه بنویسید.
* اگر نکات فرعی زیر مجموعه‌هایی داشتند در نقشه خود مشخص کنید.
به این ترتیب شما می‌توانید مطابق شکل مقابل یک نقشه بکشید:
مریم اشجاری - مشاور پایه متوسطه
|