یکشنبه، 16 شهریور 1399

تحصیل در خانه

سؤالی که شاید با شیوع کرونا ذهن خانواده‌ها و برخی دانش‌آموزان را به خود مشغول کرده است این است که: چگونه می‌توان بدون معلم و مدرسة سنتی درس خواند؟
وقتی شما از طریق موبایل یا کامپیوتر خود وارد دنیای مجازی می‌شوید و چیزی را جست‌وجو می‌کنید در حقیقت وارد «یادگیری» در فضایی به‌جز مدرسه و سیستمی بدون معلم همیشگی خود شده‌اید.
در حقیقت شما وارد «تحصیل در خانه شده‌اید» بخواهیم یا نخواهیم دست‌کم در سال تحصیلی 400–1399چیزی به نام مدرسة سنتی نخواهیم داشت. طبق بررسی که داشته‌ام در آغاز سال تحصیلی 15 شهریورماه 99 علی‌رغم تأکید دولت و وزارت آموزش و پرورش و ستاد کرونا به باز بودن مدارس، بسیاری از خانواده‌ها فرزندان خود را به مدرسه نفرستاده‌اند. این یعنی اینکه آموزش به هر دلیلی به سمت «تحصیل در خانه» گرایش پیدا کرده است. چه موافق، چه مخالفِ این نوع از تحصیل باشیم سودی ندارد؛ آموزش اینگونه شده است.
موفقیت آموزش در منزل بستگی به دانش‌آموز و خانواده دارد. برای ایجاد این انگیزه همه باید تلاش نماییم تا آموزش به نحو صحیح و استاندارد در محیط خانه تحقق پیدا کند.
این نوع آموزش جدید نیست. سال‌های زیادیست در بسیاری از کشورها اولیاء، فرزندان خود را به مدرسه نمی‌فرستند و آموزش را خود بر عهده گرفته‌اند.
در آمریکا بیش از دو میلیون دانش‌آموز از ابتدایی تا پایان دورة متوسطه با همین سیستم تحصیل می‌کنند.هر ساله بین 7 تا 15 درصد به این جمعیت دانش‌آموزی اضافه می‌شود.(جیمی مارتین)
ممکن است این سؤال پیش بیاید که با چه روش‌هایی می‌توانیم«تحصیل در خانه» را برای فرزندان مهیا کنیم؟چند روش برای این مهم وجود دارد؟

- برنامه‌های سنتی‌‌
در این روش،خانواده‌ها همانند ساختار مدرسه رسمی برنامة درسی،کتاب‌ها، آزمون‌ها، راهنمای معلم و طرح درس را در قالب پکیج آموزشی خریداری می‌کنند. کودک را آموزش می‌دهند و از او امتحان می‌گیرند.تکیف نوشتنی برایشان تعیین می‌کنند.مشاورانی در این زمینه به والدین کمک می‌کنند.تنوع این نوع پکیج‌ها که توسط شرکت های مختلف تولید شده،به خانواده‌ها قدرت انتخاب می‌دهد.

- آموزش‌های آفلاین و آنلاین
در این روش که در حال توسعه می‌باشد دانش‌آموزان و اولیاء می‌توانند از کلاس‌های درس،که در فضای مجازی بارگذاری شده به‌صورت آفلاین استفاده کنند. به خاطر رقابت قیمت‌ها نیز روز به روز کاهش می‌یابد و تنوع بسته‌ها نیز بیشتر می‌شود.حسن این آموزش این است که کاربر به‌صورت مکرر در هر زمان و مکان و با تکرار می‌تواند از این نوع آموزش استفاده کند.همچنین از طریق آموزش آنلاین توسط معلمان خصوصی به‌صورت فردی یا جمعی می‌توانند از آموزش مستقیم بهره‌مند شوند و یا به‌صورت موردی برای رفع اشکال آموزشی از آنان استفاده نمایند.

- آموزش ترکیبی
در این روش یادگیری می‌توان به‌صورت ترکیبی از آموزش سنتی طبق برنامة درسی رسمی و آموزش آفلاین و آنلاین که توضیح داده شد، بهره برد.این نوع یادگیری و آموزش، بهتر و کاربردی‌تر است.
سؤال دیگری که ممکن است مطرح شود این است که: تربیت اجتماعی بچه‌ها چه می‌شود؟
دانش‌آموزان در مدرسه با تعامل با یکدیگر رفتارهای اجتماعی را تجربه می‌کنند. آموزش در خانه روح جمعی و تعامل با همسالان را نادیده می‌گیرد.
پاسخ این است که: «تحصیل در خانه» این مشکل را با ارائة راه‌حل‌هایی عملی تا حدودی برطرف کرده و ارتباط اجتماعی دانش‌آموزان را فراهم می‌کند. خانواده‌هایی که فرزندانشان با این روش تحصیل می‌کنند گروه‌هایی تشکیل می‌دهند. در قالب این گروه‌ها حتی در شرایط بحرانی با رعایت پروتکل‌ها می‌توانند دور هم جمع شوند و زمینة تعامل بچه‌ها را فراهم کنند.
همچنین با تشکیل یک گروه در شبکه‌های مجازی می‌توانند تجربیات و اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند.
می‌توانند برنامة سخنرانی تشکیل دهند و در اجتماعی که به وجود می‌آورند کودکان یا والدین سخنرانی کنند یا شعر و دکلمه بخوانند. اردوهای تفریحی برگزار کنند . به‌صورت گروهی از یک موزه بازدید نمایند. بچه‌ها را به استخر بفرستند و یا مسابقات ورزشی، فرهنگی و هنری راه بیاندازند. آموزش موسیقی بدهند و یا یک تیم ورزشی ایجاد کنند.
ملاحظه می‌فرمایید : با هدایت و همکاری اولیاء، زمینة تربیت اجتماعی دانش‌آموزان نیز در این روش فراهم می‌شود.
سؤال دیگری که مهم است اینکه: کارنامة تحصیلی چگونه صادر می‌شود؟
در کشورهایی که این نوع آموزش قانونی است معلم‌ها با آزمون استاندارد به بچه‌ها کارنامه می‌دهند. در کشور ما که هنوز این نوع آموزش به رسمیت شناخته نشده است می‌توان با ثبت‌نام در یک مدرسة دولتی در شرایط فعلی و «تحصیل در خانه» در آزمون و امتحان مدارس دولتی شرکت و کارنامة رسمی دریافت کرد.

قاسم یزدان‌پناه

منبع