1) تقويت حس اعتمادبه نفس و خودباوري در دانش آموزان
يکي از شاخصه هاي اساسي تفکر خلاق، خودباوري و اعتمادبه نفس مي باشد. اصولا ايده هاي مثبت و ايمان به توانايي هاي فردي شرط اول موفقيت وپيروزي مي باشد. عدم پذيرش خود و استعدادهاي نهايي باعث دلسردي، ياس و ناتواني مي گردد.بنابراين تاکيد بر انديشه هاي مثبت و پذيرفتن خود و دوري از نااميدي و ناتواني قدم اول بروز انديشه خلاق در دانش آموزان مي باشد
2) اهميت جدي به امر آموزش ابتکار عمل و خلا قيت
اصولا انسان موجودي است که تحت تاثيرآموزش و تربيت قرار مي گيرد و انديشه و تفکري وجود ندارد که قابل انتقال نباشد و آموزش گيرنده بعد از مدت کوتاهي تحت تاثر تعليمات آموزش دهنده قرار مي گيرد. بنابراين اگر ما خواهان داشتن دانش آموزاني خلاق و مبتکر مي باشيم، بايد اصول ابتکار و خلاقيت را به صورت منسجم و هدف دار به دانش آموزان داده تا خلاقيت در دانش آموزان نهادينه و پايدار گردد.
3) ترتيب دادن سخنراني براي شخصيت هاي خلا ق دانش آموز
رعايت و بهره گيري از اين اصل از دو جهت حايز اهميت مي باشد. اول اين که دانش آموزان خلاق، انديشه هاي مبتکرانه خود را در اختيار ساير دانش آموزان قرار مي دهند.
دومين فايده آن است که سايرين با الگوبرداري از چنين شخصيت هايي تلا ش خواهند نمود که خود نيز خلاق و مبتکر شوند تا بتوانند الگويي براي ساير هم کلا سي هاي خود باشند.
4) ترغيب و تشويق دانش آموزان به حدس زدن
انديشه هاي خلاق زماني بروز خواهند کرد که شرايطي براي ايجاد آن فراهم شود بهره گيري از روش حدس زدن در شرايط مختلف خود عاملي در شکوفايي استعدادها و تجلي خلاقيت مي باشد. در اين زمينه مي شود مسائل گوناگون مطرح نمود و از دانش آموزان بخواهيم که حدس بزنند که راهکار چيست؟ و چه بايد کرد؟ پياده نمودن اين روش بيشتر در مراحل آموزشي از قابليت اجرايي برخوردار است.
5) دادن فرصت براي دادن بيان احساسات مثبت و منفي به دانش آموزان
يقينا هر دانش آموزي در برابر مسائل و رويدادها واکنش منحصر به فردي خواهد داشت، که بيان آن واکنش ها مي تواند، زمينه اي براي تجلي خلاقيت در ساير دانش آموزان باشد. بنابراين ايجاد فضا و بستري طبيعي و آرام براي بيان واکنش ها و احساسات دانش آموزان و دور نمودن فضاهاي خشن و پرالتهاب خود اقدامي عملي در پرورش خلاقيت دانش آموزان مي باشد.
6) پرهيز از عجله و شتاب در تقويت دانش آموزان
پرورش و تعالي خلاقيت امري است تدريجي و از حرکتي آرام برخوردار مي باشد. معمولا حرکت هايي که از روند يکنواختي برخوردار مي باشند ريشه دارتر از حرکت هاي نسنجيده و پرشتاب مي باشند، متاسفانه در مواردي ديده مي شود که ما در مدت کوتاهي و آن هم به سرعت، مي خواهيم توان خلاقيت و ابتکار را در دانش آموزان افزايش داده، که يقينا نتيجه مطلوب حاصل نخواهد شد. پس مبارزه با شتاب زدگي هاي غيرمعقول اصلي اساسي در تربيت نيروهاي خلاق مي باشد.
7) پرهيز از تمسخر، تهديد، شرمنده کردن و تنبيه
يکي از روش هاي موثر در پرورش خلاقيت حذف عوامل منفي و تحقيرآميز از فراروي دانش آموزان مي باشد. اصولا تحقير، تمسخر، تنبيه و شرمنده کردن از اموراتي هستند که مانع شکوفايي استعدادها و خلاقيت ها مي شوند، در نقطه مقابل احترام گذاردن، ارزش نهادن و تقويت خودباوري، از لوازم شکوفايي خلاقيت مي باشند.
8) توجه به تفاوت هاي فردي دانش آموزان
يادآوري اين نکته حايز اهميت است که هر دانش آموزي انساني ويژه با امکانات و توانايي هاي منحصر به فرد خويش مي باشد. در پرورش خلاقيت، توجه به اين اصل ضروري به نظر مي رسد که ما همگان را يکسان و برابر لحاظ نکنيم. بهره گيري و اطلا ع از اين تفاوت ها خود عاملي در تحقق و شکوفايي استعدادهاي بالقوه موجود در دانش آموزان خواهد بود.
9) تشويق و معرفي دانشآموزان موفق و خلا ق
اين عمل از آن جهت ضروري به نظر مي رسد که دانش آموزان الگوهاي مناسب خود را مي يابند. به عبارتي با بهره گيري از اصل تشويق هم دانش آموزان خلاق مورد تکريم قرار گرفته اند و هم الگوهاي مناسبي به ساير دانش آموزان ارايه داده ايم.
10) تعليم اصل خواستن توانستن است به دانش آموز
اين اصل که ريشه در اعتماد به نفس دارد، هر دانش آموزي که به توانايي هاي خود ايمان داشته باشد و مطمئن باشد که مي تواند، آن گاه امورات بزرگ در برابرش بسيار کوچک جلوه خواهند کرد و بالعکس عدم ايمان به توانايي و ياس و ناتوان پنداشتن خود نتيجه اي جز شکست نخواهد داشت.
11) پرورش انتقاد سازنده، نه فقط انتقاد کردن
خلاقيت زماني به اوج خواهد رسيد که انتقادات درست و سازنده مطرح شوند، معمولا در انتقادات ما مي توانيم به ارزيابي عملکردها بپردازيم و مشکلات و معايب کار را دريابيم و در اصطلاح بهينه آنها بکوشيم. البته انتقاد شايسته آن است که به همراه خود راهکار و راه حل ارايه نمايد و اين نوع انتقادات جلو برنده و حرکت بخش مي باشند. ولي انتقاداتي که صرفا از روي غرض ورزي باشند و از هيچ پشتوانه اي درستي برخوردار نباشند، جايگاهي در توسعه پرورش خلاقيت نخواهد داشت
12) هدايت دانش آموزان به دخل و تصرف در مسائل و مفاهيم
اين عمل يکي از شيوه هاي آموزش رشد خلاقيت مي باشد. ما مي توانيم از دانش آموزان بخواهيم که در مسائل دخل و تصرف کنند. صورت مساله را گونه اي ديگر مطرح نماند. از روش ديگري به جواب برسند و هر عملي که بتواند نتيجه اي مطلوب ايجاد نمايد. دخل و تصرف در مسائل و مفاهيم باعث رشد فزاينده خلاقيت در دانش آموزان مي گردد.
بچه‌هاي امروز، ايمانشان را به‌خود از دست داده‌اند. اگرچه ما با محو، جذب و شيفته بيش از حد خود شدن نيز كه به غرور كاذب تفسير مي‌شود مخالف هستيم، اما راز توانمندتر شدن بچه‌ها، پذيرش خود و ايمان به اراده انجام هركاري است. بچه‌ها بايد درك كنند كه زندگي داراي پستي و بلندي‌هاي بسياري است. همين لحظه مي‌توان در يك امتحان نمره نامناسبي كسب كرد و لحظه‌اي ديگر در مسابقات پينگ پنگ كشوري به مقام قهرماني رسيد.
|