جابجایی مکان نمایشگاه و برگزاری آن برای اولین بار در یک مکان جدید، سختی های فراوانی دارد از این رو باید به دست اندرکاران برگزاری نمایشگاه خدا قوت گفت هرچند رسانه ملی نیز همراهی خوبی کرد و نمایشگاه با اقبال خوب مردم مواجه شد.
این اقبال نوید خوبی برای ناشران شرافتمند کشور بود که امیدوارم نتیجه یک سال زحمات خود را در بهار کتاب دیده باشند.
مسؤولان برگزاری نمایشگاه برای این دوره شعار 'فردا برای خواندن دیر است ' را انتخاب کردند؛ شعاری که انتخاب آن معمولاً وقت زیادی را صرف می کند.
با بررسی جنبه های مختلف از میان شعارهای مختلف، یک شعار با لحاظ کردن جمیع جهات به عنوان شعار اصلی نمایشگاه انتخاب شد.
گردش اقتصادی و مالی قابل توجهی در نمایشگاه کتاب تهران صورت می گیرد، بنابراین شاید پرداختن به مسأله 'اقتصاد نشر' از نظر عده ای در شعار نمایشگاه قابل اهمیت بود.
از آنجا که نمایشگاه محل تجمع ناشران است و واگذاری امور اجرایی آن به تشکل های صنفی نشر از جمله خواسته این صنف است، شاید مد نظر قرار دادن شعاری با مضمونی در برگیرنده ناشران و صنوف می توانست در شعار نمایشگاه مدنظر قرار گیرد.
نمایشگاه های کتاب از سویی مسکّن و مرهمی بر ضعف شبکه های فراگیر توزیع کتاب در کشور هستند.
همیشه یکی از دلایل توجیهی برگزاری نمایشگاه ها، دسترسی عادلانه تر و فراگیر مردم به کتاب عنوان می شود، از این رو شاید به باور عده ای، شعار نمایشگاه می توانست به این موضوع بپردازد.
از منظری دیگر، عده ای بر این باورند که مردم به دلایل مختلف با کتاب قهر هستند بنابراین حضور علاقمندانه آنها در نمایشگاه را به نوعی آشتی با کتاب تلقی می کنند و معتقدند، پرداختن به شعار نمایشگاه می توانست از این منظر باشد.
در همین راستا معمولا دست اندرکاران نمایشگاه و سیاستگذاران حوزه فرهنگی علاقمندند حضور مردم در نمایشگاه بصورت خانوادگی باشد.
از این رو شاید پرداختن به موضوع خانواده در شعار نمایشگاه می توانست مورد توجه قرار گیرد.
ملاحظه می کنید، از هر یک از جنبه های یادشده می شد به انتخاب شعار نمایشگاه پرداخت و البته جنبه ها و وجوه دیگری که در این سطور ذکر نشد.
حال سؤال اصلی این است که دست اندرکاران نمایشگاه در جلسات مختلف درباره موضوع شعار نمایشگاه چرا موضوع 'خواندن' را به عنوان واژه اصلی یا به تعبیری، عنصر اصلی گفتمانی برگزاری نمایشگاه انتخاب کردند؟
به نظر می رسد، برگزاری نمایشگاه، تبلیغات فراوان رسانه ها برای حضور مردم و در کنار آن شور و شوق ناشران و همه تلاش دست اندرکاران حوزه فرهنگ و متولیان امر دراین زمینه با این همه فعالیت و صرف بودجه، تقویت 'امر خواندن' در کشور باشد.
باور متولیان این عرصه این بود که در ترویج گفتمان کتابخوانی، مسأله 'خواندن' متغیر یا عنصر اصلی این منظومه است و سایر عناصر آن نظیر تبلیغات، فروش، توزیع، ترویج، تولید و... همه در خدمت داّل مرکزی این منظومه یعنی 'خواندن' است و به تبع، خواندنی که پیامد آن میل به مطالعه کتب سودمند و مطالعه هدفمند باشد.
انتخاب موضوع 'خواندن' در شعار اصلی نمایشگاه را به فال نیک می گیرم و همه را به این موضوع توجه می دهم که نهاد کتابخانه های عمومی کشور از اواسط سال 94 برای تعیین مسیر حرکت خود در سال 95 جلسات برنامه ریزی متنوعی کرد و سال 95 را در نهاد، 'سال خواندن' نامگذاری کرد؛ انتخابی که با بررسی جوانب مختلف مسائل حوزه کتاب و کتابخوانی صورت گرفت.
تلاش می شود سمت و سوی فعالیت های حوزه کتابخانه های عمومی در این سال با محوریت مسأله خواندن باشد؛ خواندنی که اگر محقق شود، چرخه تولید، انتشار و توزیع کتاب را تقویت می کند.
در سالی که متولیان برگزاری نمایشگاه و سیاستگذاران حوزه کتاب یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ناشران، تشکل های صنفی نشر و شهرداری تهران همپای دست اندرکاران حوزه کتابخانه های عمومی همگی به اهمیت مسأله 'خواندن' اذعان کرده اند، خوب است چشمها را بشوییم و نگاه متفاوت تری به کتابخانه های عمومی داشته باشیم تا همگان از حضور بیشتر مردم در کتابخانه ها سود برند.
گسترش کتابخانه های عمومی، نقایص شبکه توزیع فراگیر و مویرگی در سراسر کشور را پوشش می دهد و دسترسی عموم مردم به کتاب را عادلانه تر می سازد.
به یاد داشته باشیم که 'کتابخانه ها، نمایشگاهی به وسعت 12 ماه سال' هستند.
- معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور
منبع: