پرورش هوش عاطفی

بیشتر مهارت‌ها براثر تعلیم و تربیت تکامل پیدا می‌کند. هوش عاطفی یا EQ نیز از این قائده مستثنا نیست. از راه‌های پرورش این هوش "ایجاد محیط امن عاطفی"است که فرزندان بتوانند با آزادی و امنیت خاطر درباره احساساتشان با والدین گفتگو کنند. باید به آن‌ها نشان داد که به احساسات آن‌ها توجه می‌شود حتی اگر قابل قبول نباشد. مهارت‌های هوش عاطفی در منزل و با تعامل خوب والدین و فرزند شروع می‌شود. به این ترتیب که والدین به او یاد می‌دهد که عواطف خود را تشخیص دهد وآن‌ها را نامگذاری کند و چگونه آنها را مدیریت کند.
متخصصان بر این باورند که در اوایل کودکی یعنی زمانی که کودک محدودیت‌های خود را در فرآیند رشد عاطفی‌اش تجربه می‌کند، بهترین فرصت است تا والدین کودک خود را آموزش دهند که چگونه احساسات قدرتمند خود را مدیریت کرده و خود را آرام کند. محیط امن خانواده جایی است که می‌توان در آن این درس‌های مهم زندگی را یاد داد و یاد گرفت. هنگامی که شما به فرزند خود کمک می‌کنید تا احساسات تند و تیز خود مانند عصبانیت، ناامیدی یا آشفتگی ذهنی را درک کرده و آن‌ها را مدیریت کند و یا اگر خودتان در موقعیت عصبانیت قرار گرفتید از جملات و حرف‌های تند و تیز استفاده نکنید، می‌توانید با حفظ آرامش الگویی برای او باشید. والدین چگونه می‌توانند در افزایش هوش هیجانی یا عاطفی فرزندان خود نقش داشته باشند. تکنیک‌هایی وجود دارند که "هدایت عاطفی" نامیده می‌شوند از جمله:

الف) احساسات فرزند خود را ارزشمند شمردن و آن‌ها را تایید کردن
هنگامی که فرزندتان از درس ریاضی نمره کم می‌گیرد و عصبانی می‌شود بهتر است در این موقعیت به او بگویید که واکنش او کاملا طبیعی است و نباید جلوی بروز احساسات خود را بگیرد.

ب) به او در نامگذاری احساسات کمک کردن
به دلیل محدود بودن دامنه لغات و ناتوان بودن فرزندانمان از تشریح احساسات مختلف خود باید به او کمک کنیم تا نام‌های متفاوتی برای احساسات خود تعریف کند و بفهمد که داشتن احساسات متضاد در مورد یک موقعیت طبیعی است. مثلا در مدرسه هم امکان دارد از یک موضوع هیجان‌زده شود و یا از موضوعی دیگر بترسد.

ج) کج خلقی و بد اخلاقی‌های او را به یک ابزار آموزشی مفید تبدیل کردن
اگر فرزند شما از رفتن به مطب پزشک و آمپول زدن می‌ترسد و رفتارهای بدی از خود بروز می‌دهد قبل از رفتن به مطب پزشک برایش درباره اینکه چرا باید پیش دکتر برود و آمپول زدن چه فوائدی دارد صحبت کنید تا احساس بهتری نسبت به رفتن نزد پزشک و بهبود بیماری پیدا کند و ترس خود را کنار بگذارد.

د) از مشکلات عاطفی برای آموزش نحوه حل آن‌ها استفاده کردن
هنگامی که فرزند شما با یکی از همکلاسی‌‎هایش مشکل پیدا می کند شما باید او را راهنمایی کنید تا راه حل مناسبی در موقعیت ایجاد شده انجام دهد و همچنین محدودیت‌های او را به وضوح برایش توضیح دهید تا عکس العمل مناسبی در مقابل همکلاسی‌اش انجام دهد.

هـ) با حفظ آرامش خود در برابر ناملایمات الگوی مناسب برای او بودن
وقتی از دست فرزند خود که عمل ناشایستی انجام داده عصبانی هستید بهتر است به جای گفتن اینکه "تو من و دیوونه می‌کنی " بگویید : وقتی این کار را می‌کنی من عصبانی می‌شوم " با این جملات او می‌فهمد که عصبانیت مادر به رفتار او بر می‌گردد نه به خود او. از انتقاد بیش از حد خودداری کنید زیرا موجب می‌شود که فرزندتان اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.

واحد مشاوره دفتر مرکزی مبتکران