مطالعه کردن مانند هر عمل آموزشی نیازمند برنامه و هدف خاص می باشد. اغلب دانشآموزان در شروع مطالعه دچار حواسپرتی میشوند و یا دائماً افکاری به ذهن آنها میآیند و ذهن آنها را مشوش میکند و دیگر نمیتوانند بر مطالعه خود تمرکز کنند. به همین منظور، جهت بالا بردن قدرت تمرکز دانشآموزان و مطالعه مؤثر میتوان از تکنیکهای زیر استفاده کرد.
1- تعیین هدف: برای هر جلسه مطالعهتان هدف مشخصی تعیین کنید. تعیین هدف واقعی باعث میشود انگیزهتان افزایش پیدا کند و افزایش تمرکز حواس داشته باشید. هدف و نیتهای بزرگتان را به قدم های کوچکتر و جزئی تر تقسیم کنید (مثلاً بگویید در یک ساعت 10 صفحه از یک کتاب را میخوانم و یاد میگیرم)
2- ایجاد علاقه: به هر شیوهای که میتوانید بین خود و کتاب ارتباط خوبی ایجاد کنید. میتوانید قبل از شروع مطالعه فقط یک دقیقه کتاب را در دست بگیرید و آن را نگاه کنید.
3- فاصله نینداختن در زمان مطالعه: وقتی شروع به مطالعه کردید ابتدا آن را به پایان برسانید و همزمان کار دیگری انجام ندهید و انجام کارهای دیگر را به بعد از مطالعه موکول کنید.
4- داشتن برنامه منظم: مغز شما عاشق داشتن برنامه است. اگر میخواهید ذهنتان تمرکز بیشتری داشته باشد جای مخصوصی را فقط برای مطالعه در نظر بگیرید. به طور مثال: میزی را در اتاق فقط به مطالعه اختصاص دهید. یکی از بدترین عادتها مطالعه در رختخواب است، در این صورت تمرکز تمرکز شما به حداقل میرسد دلیلش این است که بدن شما عادت کرده که هر وقت زمان خواب شد به رختخواب برود بنابراین بعد از چند صفحه مطالعه خوابتان میگیرد.
5- فاصله گرفتن از تکنولوژی: بعضی وقتها برای افزایش تمرکز لازم است از تکنولوژی فاصله بگیرید. زنگ تلفن همراهتان را قطع کنید، تلویزیون را خاموش کنید، از کامپیوتر فاصله بگیرید. یک مورد اسنثنایی هم وجود دارد نتایج برخی مطالعات ثابت کرده گوش دادن به موزیک بدون کلام و ملایم به بهبود تمرکز کمک میکند.
6- استفاده از رنگ قرمز: تحقیقات پژوهشگران نشان میدهند که رنگ قرمز بر فعالیت مغز تأثیرگذار است و باعث بهبود تمرکز حافظه میشود. بدین منظور چند پیشنهاد برایتان داریم: 1- استفاده از مداد، خودکار، ماژیک قرمز 2- یک تکه کاغذ قرمز روی میزتان بگذارید3- استفاده از لباس قرمز
7- مطالعه چشمی: با چشمان خود مطالعه کنید. تجربیات نشان داده که مطالعه با صدای بلند باعث حواس پرتی و البته کند شدن یادگیری میشود.
8- مثبت اندیشی و اعتماد به نفس: مثبت اندیشی و اعتماد به نفس در یادگیری و حافظه تأثیرگذار است. چنانچه شما یادسپاری مطلبی را غیر ممکن بدانید بالطبع نخواهید توانست مواد اطلاعاتی را به درستی به خاطر بسپارید، بنابراین از جملات منفی قبل از شروع به مطالعه انرژی را از خود نگیرید.
9- فکر مزاحم: اگر در هنگام مطالعه افکار مزاحم دارید و شما را آزار میدهد آن را روی کاغذ بنویسید. این مثل آن است که افکار از ذهن برداشته شده و روی کاغذ آمده است.
10- بررسیها نشان داده که زمان مطالعه و مرور درسهای خوانده شده بین دانشآموزان مختلف متفاوت است. بدین شکل که بعضیها صبح رویکرد مغزشان فعال است و عدهای دیگر شبها قبل از خواب، زیرا بعد از مطالعه مطلب دیگری وجود ندارد و به خواب رفته و محتوا بهتر یاد گرفته میشود.
با توجه به مطالب عنوان شده میتوان نتیجه گرفت که داشتن مطالعه مفید و مؤثر نیازمند به کاربردن راهکارهایی میباشد چرا که مغز وظیفه ساماندهی مطالب و به یادسپاری آنها را دارد. به قواعد طلایی بالا ایمان داشته باشید و آنها را به کار ببندید.
مریم اسدی - مشاور پایه متوسطه