مشاوره؟ چرا؟ والدین بخوانند!

 دنیای امروز در همه زمینه‌ها، تخصصی‌تر شده و برای بسیاری از مسائلی که پیش از این شاید هیچ اهمیتی نداشتند یا به چشم نمی‌آمدند، اکنون چند رشته تحصیلی یا کاری وجود دارد. به عنوان مثال در کمتر از یک قرن پیش، همه بیماران به سراغ تنها حکیم سرشناس شهر خود می‌رفتند، در حالی که امروزه تنها برای رشته اطفال پزشکی، بیش از 10 رشته فوق تخصصی داریم! به همین ترتیب در همه شئون زندگی‌مان چنین وضعی را شاهد هستیم. در روزگاران قدیم، کودکان برای تحصیل به مکتب خانه می‌رفتند و از یک نفر تمامی علوم مورد نیاز آن زمان را می‌آموختند. ولی هم اینک انواع گوناگونی از مدارس با معلمان متعدد و بسیار در ارائه خدمات آموزشی بهتر و متفاوت‌تر سعی در پیشی گرفتن از یکدیگر دارند. طبیعتا وجود هر کدام از این زمینه‌های فعالیتی، طی سال‌های طولانی و از طریق خلاقیت، آزمون و خطا، رشد و ترقی یافته و به یک توانایی خاص بدل گشته و بدیهی است که کسب این توانایی نیز نیاز به تحصیل، تمرین و ممارست دارد. بنابراین باید تفکرات قدیمی را کنار گذارده و با نگرشی صحیح، ضرورت وجود چنین زمینه‌هایی را مورد بررسی قرار داده و در جهت بهبود شرایط زندگی از آن‌ها بهره برد.

یکی از آن زمینه‌های فعالیتی که به آن اشاره شد، "مشاوره" است. البته امروزه مشاوره نیز _ مانند همان رشته اطفال در پزشکی _ به چندین رشته تخصصی‌تر تقسیم شده؛ مانند "مشاوره ازدواج"، "مشاوره خانواده"، "مشاوره تحصیلی" و ... که هر یک مهارت خود را می‌طلبد. هدف این نوشتار تبیین ضرورت و چگونگی انجام مشاوره تحصیلی است. با توجه به مطالبی که ذکر شد، امروزه فنون بسیاری در مسیر تحصیل دانش‌آموزان به سمت موفقیت وجود دارد که بدون فراگیری و توجه به آن‌ها رسیدن به مقصدهای مورد نظر در تحصیل، دشوار خواهد بود. از طرف دیگر، سرعت به روز شدن و ارتقای آن‌ها نیز در حال فزونی است. البته اگر به زمان تحصیل نگارنده رجوع کنیم، تقریبا در هیچ مدرسه‌ای مشاور یا مشاوران تحصیلی وجود نداشت. ولی در این روزها تقریبا تمامی مدارس ضرورت وجود چنین عنصری در کادر اجرایی خود را به خوبی می‌دانند و پر واضح است تغییرات این چنینی وقتی تا این حد فراگیر شده، یقینا به دلیل وجود یک نیاز روشن در روند تحصیلی دانش‌آموزان بوده است.

* راه و رسم مطالعه صحیح: همان طور که می‌دانید، شرایط رقابتی سنگینی که بین دانش‌آموزان وجود دارد از یک سوء و ظرفیت به نسبت پایین مدارج بالاتر تحصیلی از سوی دیگر، سبب می‌شود دانش‌آموزان برای شیوه مطالعه صحیح‌تر، فرصت آزمون و خطای کمتری داشته باشند و یقینا حضور یک مشاور، بهترین گزینه برای آن خواهد بود.

* برنامه‌ریزی درست: بر کسی پوشیده نیست که در دنیای امروزی، اهمیت برنامه‌ریزی چه قدر زیاد است. یک مشاور خوب، می‌تواند به دانش‌آموزان در چگونگی برنامه‌ریزی صحیح و نظارت بر آن، کمک شایانی کند. عدم انباشتگی مطالب درسی و هدف‌مندی برنامه‌های درسی از مسائلی است که در این امر باید مورد توجه قرار گیرد. نکته مهم این است که یک مشاور نباید صرفا در برنامه‌ریزی درسی با دانش‌آموز همراه شود، بلکه باید در مورد نحوه پرداختن به امور غیر درسی نیز آن‌ها را یاری کند.

* ارائه راهکار برای انواع آزمون‌ها: در مسیر دوران تحصیل دانش‌آموزان از ابتدایی تا دبیرستان و زمان آزمون سراسری دانشگاه‌ها، آزمون‌های متعدد تستی و تشریحی وجود دارد که هریک در تعیین شرایط تحصیلی و حتی کیفیت زندگی دانش‌آموزان تاثیر به سزایی دارد. روش‌های لازم برای آمادگی جهت شرکت در این آزمون‌ها، بی‌شک یکی از اصلی‌ترین ضروریات وجود مشاوران است. موارد بسیاری از قبیل روش‌های تست‌زنی، مدیریت زمان، تشریح خصوصیات آزمون‌های مختلف برای دانش‌آموزان، تحلیل کارنامه دانش‌آموزان، مدیران، دبیران و مشاوران برای آن‌ها و پیگیری میزان توجه آن‌ها به این توضیحات و ...

* یک دوست: موارد بسیاری دیده شده که دانش‌آموزان آن دسته از مسائل خصوصی خود را که حتی به والدین‌شان نمی‌گویند، با مشاوران درمیان می‌گذارند و همین به اصطلاح درد دل‌ها، منشا بسیاری از تحولات خیر گردیده است.

* و اما نکته مهم دیگر این است که تمامی مسائل یاد شده در صورتی می‌تواند به بهترین شکل خود صورت پذیرد که ارتباط درستی بین مشاور و والدین دانش‌آموزان وجود داشته باشد. در بسیاری از موارد دیده شده که مشکل روحی دانش‌آموز توسط مشاور در مدرسه تشخیص داده می‌شود، ولی بعد از مطرح کردن آن با پدر و مادرش، آن‌ها نمی‌پذیرند و جهت حل معضل، همکاری نمی‌کنند. هر چند در بسیاری از مواقع، همکاری و حتی پیگیری‌های والدین، مشاوران را به کار بیشتر در مورد فرزندشان وادار نموده است. در هردوی این حالات، نقش بی‌تردید اولیا در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان به سادگی هوایداست. امید که شما پدر یا مادر گرامی، از گروه دوم باشید و به کمک مشاوران کار بلد به آرزوی خود که موفقیت دل‌بندتان است، دست یابید.