دکتر گودرز نجفیان در گفتوگو با خبرنگار پژوهشی ایسنا با بیان اینکه موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در سالهای اخیر بیش از 100 رقم زراعی، باغی، سبزی و صیفی را معرفی کرده است، افزود: با توجه به سیاستهای این موسسه تحقیقاتی در زمینه برون سپاری طرحهای تحقیقاتی اقدام به واگذاری دانش فنی هیبریدها کردیم که تولید بذر ارقام هیبریدی از فناوری پیچیده ای برخوردار است.
وی، واگذاری ارقام اصلاح نژاد شده به بخش خصوصی را از برنامههای آینده این موسسه عنوان کرد و اظهار داشت: تحقیقات ما در حد تولید بذر یعنی تولید بذر والدین ارقام مورد نظر است که دانش فنی این بذرها با امضای پنج قرارداد واگذار شد و با دو شرکت نیز در زمینه واگذاری بذرهیبرید ذرت در سال جاری قراردادهایی به امضا رسید.
نجفیان، رقم ذرت تولید شده در این موسسه را از ارقام زودرس دانست و خاطر نشان کرد: توسعه این ارقام هم میتواند در افزایش بهره وری و صرفه جویی در مصرف آب موثر باشد و هم میتواند بخشی از نیازهای ذرت کشور را تامین کند؛ چرا که ما نمیتوانیم همه نیازهای خود را در داخل تامین کنیم.
وی، دلیل اصلی توسعه این ارقام را مشکل کم آبی در کشور ذکر کرد و گفت: در آینده این موسسه قراردادهایی را در زمینه واگذاری حبوبات و محصولاتی که در این موسسه تولید شده است به امضا خواهد رساند.
رییس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر صادرات بذر را از دیگر برنامههای این موسسه عنوان و خاطرنشان کرد: این امر نیز باید از سوی شرکتهای بخش خصوصی اجرایی شود؛ چراکه ما به عنوان موسسه تحقیقاتی به دنبال ارقام جدیدتر هستیم و شرکتهای خصوصی میتوانند با تولید این ارقام در اختیار کشاورزان قرار دهند ضمن آنکه میتوانند نسبت به صادرات این بذرها اقدام کنند.
دستاوردهای موسسه تحقیقات بذر
نجفیان با اشاره به سایر دستاوردهای این موسسه تحقیقاتی گفت: این موسسه به غیر از تولید بذر چغندر قند و ذرت مطالعاتی در زمینه گندم، جو، ذرت، دانههای روغنی و محصولات باغبانی در دستور کار دارد ولی در حال حاضر بذر ذرت هیبرید تولید شده واگذار شده است.
وی با تاکید بر اینکه در همه زمینههای تولید ارقام موفق به واگذاری نشدیم، خاطر نشان کرد: در 10 سال اخیر بیش از 35 رقم گندم تولید کردیم که بسیاری از آنها متحمل به کم آبی هستند و نقش موثری در صرفه جویی آب در شرایط خشکسالی کشور دارند.
نجفیان تولید ارقام گندمهای متحمل به کم آبی را راهکاری برای حرکت به سمت اقتصاد مقاومتی ارزیابی و اضافه کرد: این ارقام موجب شده که زارعان با آب کمتر محصول بهتری را برداشت کنند و به ارتقای سطح تولید کشور کمک می کند.
رییس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر این موسسه تحققیاتی را پشتیبان بخش اجرایی توصیف کرد و گفت: موسسه تحقیقات بذر در زمینه تولید بذر به عنوان یکی از فرآیندهای اصلی تولید فعال است که در راستای سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی حرکت میشود.
تکنیکهای استفاده در تولید ارقام بذر
رییس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر به تکنیکهای استفاده شده در تولید ارقام بذر اشاره کرد و اظهار داشت: برای این منظور از تکنیکهای اصلاح نباتات چون "دورگ گیری" (هیبریداسیون) استفاده شد که با تلاقیهای ژنتیکی سعی میشود صفات خوب را در یک والد جمع آوری کنیم. با تلاقی این والدها بذر هیبریدی به دست میآید که حاوی صفات مطلوب است.
وی با تاکید بر اینکه تولید این ارقام مطلوب حاصل استفاده از علم اصلاح نباتات و دانش روز دنیا است به ایسنا گفت: روش اصلاح نباتات در هر گیاهان "خودگشنی" و "دگر گشنی" متفاوت است و از آنجایی که ذرت یک گیاه دگر گشن است فناوری خاصی برای تولید بذر هیبریدی نیاز دارد.
نجفیان در این باره توضیح داد: گندم خودش، خودش را تلقیح و تولید بذر میکند که به آن گیاه خود گشن میگویند ولی در ذرت، گل آن به صورتی است که گرده پایه پدری و مادری آن جدا است از این رو گیاه ذرت یک گیاه دگر گشن است.
تلاش برای تولید ارقام جدید با صفات مطلوب
وی با اشاره به تلاشهای این موسسه تحقیقاتی در زمینه تولید ارقام زراعی و باغی با صفات مطلوب گفت: ذرت گیاه بومی ایران نیست ولی با ورود تکنولوژی در کشور اقدام به کشت این محصول شد.
نجفیان ایران را یکی از بهترین کشورهای دنیا به لحاظ متوسط عملکرد کشت ذرت توصیف کرد و افزود: در ایران حدود هفت تن ذرت در هر هکتار تولید میشود در حالی که بهتری کشورهای دنیا 9 تن در هر هکتار برداشت دارند که این امر ناشی از بذر هیبرید خوب ایران است.
وی اضافه کرد: برای تولید بذر هیبرید، ژرم پلاست و نمونههای مورد نیاز را به دلیل همکاریهایی که با سایر کشورها داریم از خارج وارد میکنیم و با تلاقیهایی که صورت میگیرد موفق به تولید ارقام جدید شدیم.
نجفیان در عین حال با تاکید بر اینکه بیشترین مطالعات بر روی ارقام استراتژیک گندم بوده است، یادآور شد: تاکنون 20 رقم جدید گندم تولید کردیم که یا از ارقام بومی کشور بودند و یا از توان سایر کشورها استفاده شده است.
به گفته وی تولید ارقام جدید گندم با استفاده از روش "دورگ گیری" صورت گرفته است.
خبرگزاري ايسنا