هیجانات شدید ممنوع!

جیغ می کشد، داد می زند، از این طرف اتاق می پرد آن طرف اتاق، یکهو از بالای پله ها خودش را پرت می کند پایین، وقتی فیلم می بیند صدای خنده هایش تا ۴ تا خانه آن طرف تر می رود، دعوا هم می کند صدایش آن قدر بلند است و حرکاتش غیرقابل پیش بینی که همه از ترس شوکه می شوند و... همه می گویند هیجاناتش زیادی است! وقتی هیجانی می شود نمی تواند خودش را کنترل کند! احتمالا شما هم یا با این جور آدم ها سر و کار دارید یا خودتان همین طوری هستید! یعنی زیادی پرهیجان و شلوغ و پلوغ که ممکن است کار دست تان بدهد! اما می شود این هیجانات شدید را کنترل کرد.

● وقتی جوگیر می شویم!

درست است که آدم باید هیجانات خودش را بیان کند و ابراز کردن احساسات و هیجانات یک مهارت است. اما هیجانات شدید می تواند هم به خودتان آسیب برساند هم به دیگران. چون شدت هیجانات روی رفتار و برخوردهای شما تأثیر خواهد گذاشت و باعث رنجش و ناراحتی خود و اطرافیان تان می شود. مثلا ممکن است وقتی خوشحال هستید سر و صدای بیش از اندازه شما برای دیگران آزار دهنده باشد یا وقتی خیلی ناراحت هستید از خودتان رفتاری نشان دهید که باعث توهین به دیگران و ناراحتی آن ها شود. آدم هایی که زیادی هیجانی هستند، عکس العمل های سریعی هم دارند، یعنی تا یک اتفاق ناراحت کننده می افتد، سریع و بدون آن که کمی صبر و تأمل کنند به آن اتفاق پاسخ می دهند.

برای همین احتمال اشتباه و خطا در بیان هیجانات زیاد می شود و ممکن است بر زندگی افراد، تأثیرات منفی داشته باشد. مثلا وقتی سریع خشمگین می شویم ممکن است هر چیزی دم دستمان است را پرت کنیم و یا کار به جاهای باریک تری مثل کتک کاری برسد یا وقتی سر جلسه امتحان اولین سؤال به نظرمان سخت بیاید سریع دچار استرس و اضطراب شویم که حتما بقیه سؤالات هم سخت است و امتحان را خراب می کنیم! همین احساس اضطراب می تواند بر کیفیت امتحان ما تأثیر بگذارد. خلاصه خیلی از آدم هایی که هیجانات شدید دارند معمولا بعد از ابراز هیجان، از رفتار و برخورد خود پشیمان می شوند، چون به جای فکر کردن، از شدت هیجان عمل می کنند و...

روانشناسان می گویند هیجانات، احساسات ذهنی هستند که باعث می شوند به صورت خشم، شادی، غم، ترس و اندوه و... احساس شوند و بعد به صورت یک عکس العمل ابراز می شوند. هیجان می تواند به معنی یک حرکت، تحریک و یا حالتی از تهییج باشد. وقتی ما هیجانی می شویم یعنی عنصری باعث می شود که ما علائمی از خودمان نشان دهیم که اطرافیان مان از میزان هیجانی شدن ما آگاه می شوند مثلا نوع تغییر در چهره، کلام و حتی ژستی که می گیریم به دیگران نشان می دهد که ما چقدر هیجانی شده ایم. درست است که هیجانات شدید می تواند آثار منفی در زندگی ما داشته باشد اما وجود هیجانات به صورت متعادل در زندگی لازم است چون هیجانات، احساسات ما را به دیگران منتقل می کند و بر نحوه تعامل ما با دیگران در حفظ و ادامه پیدا کردن روابط بین فردی تأثیر می گذارند.

● هیجان در دستان شما

برای این که بتوانید هیجانات شدید خود را مدیریت کنید و آن ها کاملا در اختیار و تحت فرمان شما باشند و یکهو مثل فنر بیرون نپرند برای تان چند پیشنهاد داریم. پیشنهادهایی که اگر به کار بگیرید حداقل می توانید کمتر به زندگی خود با این هیجانات شدید ضربه بزنید:

▪ این ها چی هستند؟!

اول از هر کاری خوب است اطلاعاتی درباره هیجانات خود به دست بیاورید، یعنی آن ها را بشناسید، وقتی هیجانات را بشناسید می دانید در چه موقعیت هایی سراغ تان خواهد آمد و کی شما جوگیر هیجانات می شوید. همین شناخت باعث پیشگیری می شود. مثلا می دانید که آدم ها وقتی حرف زور می شنوند یا وقتی کسی به آن ها توهین می کند خشمگین می شوند با شناخت این موقعیت ها می توانید در هنگام وقوع آن جلوی خودتان را بگیرید.

▪ آتش هیجان را خاموش کنید

هر وقت دچار هیجان شدید، اول کمی فکر کنید و بعد هیجان تان را بروز بدهید؛ به خودتان یک ایست بدهید، یعنی وقتی زیادی خوشحال می شوید از خوشحالی خودتان را از طبقه هفتم پرت نکنید پایین یا وقتی خیلی خشمگین هستید با گلدان نزنید توی سر دوست تان. ابتدای هر هیجانی کمی صبر کنید تا آتش هیجان تان کمی سرد شود و بعد عکس العمل نشان دهید این تأمل باعث می شود هم کارهای احمقانه انجام ندهید، هم دیگران را آزار ندهید.

▪ نفس عمیق فراموش نشود

شاید با خودتان بگویید این کارها سوسول بازی است اما واقعیت این است که تنفس آرام و عمیق می تواند ضربان قلب و فعالیت ذهن شما را آرام کند و هر انقباضی در بدن تان مثل عضلات شانه ها و... را تعدیل کند. پس هر وقت هیجانات شدید یقه شما را گرفت، اول چشم تان را ببندید و بعد نفس عمیق بکشید تا انرژی ها نهفته در وجودتان کمی تعدیل شود.

▪ موضوعات را کنترل کنید

اگر موضوعاتی هستند که باعث آشفتگی شما می شوند سعی کنید به آن ها فکر نکنید و بگذارید برای زمانی که آرام هستید، چون افکار آشفته قدرت تصمیم گیری را از شما می گیرند و باعث می شوند اولین فکری که به ذهن تان می رسد را عملی کنید. اما وقتی آرام هستید می توانید راه حل خوبی برای بروز هیجان یا عکس العمل خوبی در برابر اتفاقات بد و خوب داشته باشید.

▪ ابراز نظر کنید

اگر موضوعی برای تان مهم است یا اتفاقاتی است که می تواند شما را زیادی خوشحال یا ناراحت کند آن را بدون خجالت با اطرافیان تان در میان بگذارید تا هنگام وقوع آن اتفاق مجبور نشوید عکس العمل های نادرستی بروز دهید. وقتی اظهار نظر می کنید و درباره آن صحبت می کنید بسیاری از هیجانات شدیدتان در کلام تخلیه می شود و درون تان جمع نمی شود که یکهو فوران کنید و بزنید همه چیز را خراب کنید.

▪ خودتان را دوست داشته باشید

آدم هایی که خودشان را دوست دارند هی احساسات منفی و هیجانات منفی را در خودشان بزرگ نمی کنند، چون اصلا به آن ها فکر نمی کنند. معمولا افکار منفی باعث ایجاد هیجانات منفی در انسان می شود. وقتی دائم احساس ناتوانی، ضعف و ناکامی داشته باشید تلاش می کنید با ابراز هیجانات شدید خودتان را آرام کنید. پس اول نسبت به خودتان تجدید نظر کنید و خودتان را دوست داشته باشید و درباره خودتان خوب فکر کنید، چون این احساس خوب هیجانات منفی و شدید را کم می کند و شما آرام و آرام می شوید.