کشف اولین یوکاریوت فاقد میتوکندری

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)- منطقه خراسان، بر اساس آنچه در تمام کتاب‌های علمی عنوان شده است، سلول‌های پیچیده که به عنوان یوکاریوت شناخته می‌شوند نمی‌توانند بدون میتوکندری زنده بمانند. میتوکندری همان اندامک کوچکی است که تنفس، قدرت حرکت و رشد سلول را کنترل می‌کند. می‌توان این طور تصور کرد که میتوکندری‌ها باتری‌های کوچکی هستند که انرژی را در درون سلول تبدیل می‌کنند، بنابراین سلول برای انجام وظایف خود به آنها وابسته‌ است. آنطور که ما تاکنون فهمیده‌ایم، میتوکندری‌ها نیروگاه‌های درون سلولی هستند.
اینطور تصور می‌شد که میتوکندری‌ها اجزای ضروری و غیرقابل جایگزینی برای سلول‌های یوکاریوتی هستند و در حقیقت یکی از نشانه‌های این سلول‌ها به شمار می‌روند. اما محققان دانشگاه بریتیش کلمیبا می‌گویند میکروبی کشف کرده‌اند که در روده نوعی جونده آمریکای جنوبی به نام چین چیلا زندگی می‌کند و اساسا فاقد میتوکندری است. بعد از تعیین توالی ژنوم میکروب‌های روده این جونده کوچک، مشخص شد که این میکروب فاقد هرگونه پروتئین میتوکندریایی است. این دستاورد همه را شگفت زده کرده است، چرا که بدون وجود میتوکندری سلول امکان ادامه حیات ندارد.
محققان بر این باروند که این میکروب احتمالا از روش دیگری برای فراهم کردن خوشه‌های سولفور آهن استفاده می‌کند که یکی از اصلی‌ترین وظایف میتوکندری‌هاست و به ساخت یک سری پروتئین‌های خاص کمک می‌کند. فرضیه این است که این میکروب احتمالا برخی ژن‌های باکتریایی را از آن‌ها می‌گیرد تا این عملکردها را به انجام برساند.
از آنجا که اجداد این میکرو ارگانیسم حاوی میتوکندری‌های کوچکی هستند، محققان تصور می‌کنند که این اندامک همین تازگی در جریان تاریخ تکاملی از بین رفته است. هم اکنون محققان امیدوارند که دیگر یوکاریوت‌های فاقد میتوکندری را پیدا کنند.
این کشف از اهمیت اساسی برخوردار است. حالا ما می‌دانیم که یوکاریوت‌ها می‌توانند بدون هر گونه اثری از میتوکندری به خوبی زندگی کنند. پیش از این میکروبی در روده انسان کشف شده بود که فاقد میتوکندری کامل بود اما بقایایی از میتوکندری در آن وجود داشت. این کشف با مطالعات پیشین کاملا متفاوت است چرا که میکروب جدیدی که Monocercomonoides نام گرفته، کاملا فاقد میتوکندری است.
احتمالا به دلیل شرایط درون روده چین چیلا و نبود اکسیژن در این محیط است که Monocercomonoides به گونه‌ای تکامل یافته‌اند که بدون مبدل‌های انرژی یعنی میتوکندری به حیات خود ادامه دهند. Monocercomonoides در یک محیط بدون اکسیژن زندگی می‌کنند لذا می‌توانند از بسیاری از فرآیندهای بیوشیمیایی که همه سلول‌ها به آن نیاز دارند، بی نیاز باشند. برای تایید این یافته لازم است که آنالیز میکروسکوپی دقیق‌تری انجام شود.
در حالی که همه کتاب‌های درسی و علمی می‌گویند زندگی بدون میتوکندری غیرممکن است، این میکروب به گونه‌ای تکامل یافته است که می‌تواند بدون این اندامک به حیات خود ادامه دهد. این امر برای محققان شگفت‌انگیز است و نشان می‌دهد که حیات بی‌اندازه خلاق است و همیشه می‌تواند راهی برای تداوم خود پیدا کند.