به گزارش خبرنگار مهر، نمایشگاه بزرگ کتاب استانی سمنان، در شاهرود را می توان یکصد و نوزدهمین نمایشگاه کتاب دیار قومس دانست نمایشگاهی که طی سال های اخیر به صورت دوسالانه و به تناوب به میزبانی شاهرود و سمنان برگزار می شود و استقبال خوب مردم دیار قومس از آن باعث شده تا شرکت برگزاری نمایشگاه های فرهنگی وزارت ارشاد درباره آن اهتمام ویژه ای داشته باشد.
این در حالی است که حضور ۲۲۰ ناشر کشوری که ۱۰ ناشر از این بین درون استانی هستند، یکی از ویژگی های اصلی نمایشگاه چهاردهم است نمایشگاهی که بیش از ۴۰۰ هزار جلد کتاب در این سال های اخیر مورد توجه انتشارات بزرگ کشور مانند ثالث، نگاه، نی، سمت، گاج و ... بوده است.
نمایشگاه کتاب استانی اما ویژگی های دیگری نیز دارد که در کنار حضور ناشران، ایجاد امکان تهیه کتاب ها نادر در شهرستان های کوچک در تعامل مستقیم مخاطبان با ناشران باشد ناشرانی که به علت عدم امکانات کافی در شهرستان ها، امکان فروش آنچنانی برای آثارشان ندارند و این قبیل رویداد های فرهنگی می تواند فرصت خوبی برای ترویج فرهنگ مطالعه باشد.
از سوی دیگر نمایشگاه کتاب ویژگی مهم دیگری نیز دارد و آن هم نشر شور و شوق مطالعه در بین اقشار مختلف در مدت برگزاری نمایشگاه است که این امر نیز می تواند به ترویج فرهنگ مطالعه در کشور بیانجامد در نهایت شانزدهمین نمایشگاه کتاب بزرگ استانی سمنان در شاهرود به پله آخر رسید و برای ارزیابی تمام و کمال آن با محمد رضا سوقندی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان به گفتگو نشستیم.
*ارزیابی شما از نمایشگاه کتاب چهاردهم چیست؟خوشبختانه در چهاردهمین نمایشگاه کتاب استان سمنان ۳۰۰ میلیون تومان بن به فروش رسید و این رکورد شکنی در شاهرود چند علت داشت که مهم ترین آن اگر بخواهیم فروش بن کتاب را به نسبت سال قبل قیاس کنیم در دوره قبل از ۲۵۰ میلیون تومان تخصیص یافته به نمایشگاه ۲۳۰ میلیون تومان طی هفت روز برگزاری نمایشگاه فروخته شد و این در حالی است که در نمایشگاه سال جاری با تنها شش روز فعالیت بالاترین میزان فروش را در نمایشگاه شاهد بودیم.
یکی دیگر از ویژگی های این نمایشگاه عرضه بن خرید کتاب بود در سال گذشته بن ها به صورت ۲۰ تومانی و ۳۰ تومانی ارائه شد و در سال جاری بن های ۵۰ تومانی و ۱۰۰ تومانی به فروش رسید و این استقبال بسیار خوب نشان می دهد که باید به سمت برگزاری سالانه نمایشگاه کتاب گام برداریم.
۱۰۰ میلیون تومان برای برپایی نمایشگاه اختصاص داده شد که اگر بخواهیم کمک های سایر نهادها را هم منظور کنیم نمایشگاه به صورت کلی ۲۰۰ میلیون تومان هزینه داشت و تخفیف بن ها از طریق اداره کل فرهنگ ارشاد اسلامی سمنان تامین شد.
*فضای نمایشگاهی و تعداد غرفه ها به نسبت سال گذشته چگونه بود؟در این نمایشگاه به نسبت سال های قبل از نظر انتخاب فضای برگزاری تفاوت چندانی نداشت تنها تفاوت در شیوه مدیریتی موجود بود غرفه های حواشی از مجموعه نمایشگاهی حذف شد چراکه معتقدیم مردم برای خرید کتاب به نمایشگاه مراجعه می کنند پس باید عرضه با تقاضا همسو باشد لذا بیشترین تعداد غرفه ها به ناشران اختصاص یافت و ادارات و سازمان ها از تعداد حداقلی غرفه بهره مند شدند.
ناشران تعداد بسیار زیادی کتاب را برای ارائه در نمایشگاه به همراه داشتند ولی محدود بودن فضای ورزشگاه شهید اکبری مانع از ارائه فضای بیشتر به غرفه داران شد از سوی دیگر ورزشکاران در راستای حمایت معنوی از نمایشگاه کتاب فعالیت ورزشی خود را به تعلیق درآوردند لذا این مشکلات ضرورت وجود نمایشگاه دائمی را بیش از پیش در شاهرود آشکار می کند و برای تحقق این هدف باید سرمایه گذاران در این بخش مشارکت کنند چراکه برپایی نمایشگاه دائمی و حضور شرکت های کلان اقتصادی و صنعتی در نمایشگاه می تواند به رونق و شکوفایی شهرستان کمک شایانی کند
*در نمایشگاه کتاب چه تعداد غرفه به سبک زندگی اسلامی پرداخته بودند؟در نمایشگاه کتاب به صورت عمده ناشران دینی، سبک زندگی ایرانی و اسلامی را معرفی کردند چراکه با عرضه کتاب های دینی اخلاق و آداب اسلامی را ترویج می کنند، مجموعه اخلاق کاربردی، بزرگان اخلاق، کتاب های رهبران دینی که به بنیان خانواده و سبک زندگی می پردازند در نمایشگاه به وفور قابل مشاهده بود.
غرفه هایی که به زندگی شهری و آفات شهرنشینی از منظر جامع شناختی پرداخته بودند را می توان به چهار یا پنج ناشر اشاره کرد و کتاب های روان شناسی که به مسائل مهارت های زندگی، افراد چگونه کار اقتصادی خود را مدیریت کنند، چطور ازدواج کنند و چگونه مشکلات مالی خود را رفع کنند پرداخته اند در نمایشگاه به صورت پراکنده وجود داشت.
یکی از عمده مشکلات برپایی این نمایشگاه را می توان به این مورد اشاره کرد که مجموعه ها به صورت پراکنده وجود داشت و به صورت منظومه ای به آن اشاره نشده بود و معتقدیم چیدمان بهتر می تواند مخاطب خاص بیشتری را به نمایشگاه جلب کند.
*نظر شما درباره کتب خارجی موجود در نمایشگاه چیست؟در خلال نمایشگاه کتاب هایی نیز وجود دارد که ترجمه آثار خارجی است و اغلب سبک های زندگی غیر اسلامی و مکاتب ادبی جهان را معرفی و ترویج می کند معتقدیم که نباید این آثار را از دید عموم حذف کرد این آثار از وزارت ارشاد مجوزهای لازم را گرفته اند و باید در نمایشگاه عرضه شود آن چیزی که در این بین کمبود آن احساس می شود نبود جلسات نقد و بررسی آثار این کتاب ها است در جامعه نقد کم است و باید پیامد مثبت و منفی آنها مورد بررسی واقع شود که عموما این قبیل آثار به داشته های خود اکتفا می کند در حالی که در فرهنگ دینی متکی به توکل و خدا است که مطالعه این قبیل کتاب ها توانمندی فرد در ارتباط با عالم متعالی و معنویت را دربردارد.
*تاثیر اینترنت بر مطالعه را چطور ارزیابی می کنید؟تاثیر رسانه های دیجیتال و فضای مجازی در سبک زندگی موضوعی است که کمتر در جامعه به آن اشاره شده است، کتاب هایی با عناوین مدیریت شبکه و اعتیاد به اینترنت کمتر وجود داشت و این نشان می دهد باید مدیریت فرهنگی نسبت به این مقوله ها بیشتر شود.
کتاب رقبای جدی را در این عرضه پیدا کرده اند در یک دوران سینما و تلویزیون بر این امر برتری داشت و اکنون دامنه فضای مجازی به گونه ای است که نه تنها کتاب بلکه سینما و تلویزیون را نیز در تملک خود قرار داده است و در این برهه از زمان به وضوح می توان دید که چطورفضای مجازی عرصه را بر کتاب تنگ کرده است.
در استفاده از کتاب و خاصیت و خوبی آن تردیدی نیست ولی مشکل اینجا است که آنها را نمی بینیم فضای مجازی و اطلاعات را نباید در تقابل با کتاب قرار داد چراکه بخشی از آن به اطلاع رسانی درباره کتاب کمک می کند کتابخانه های دیجیتال در اینترنت می تواند منبع نا محدودی از اطلاعات را به ما ارائه دهد و معتقدیم در واقع فضای مجازی با وقت مردم رقابت می کند و بعضا مشاهده می شود که مردم حتی در امور جاری زندگی خود نیز نمی توانند آن طور که باید رسیدگی کنند باید دید فواید فضای مجازی چیست و آنها را پررنگ کنیم و باید اذعان داشت در مواجه با مدرنیته که امروز در جامعه حاکم است با تاخر فرهنگی روبرو هستیم به این معنا که ابتدا منتظر می شویم ابزار و شرایط در جامعه سایه افکند سپس به دنبال راه حل می رویم و این نشان می دهد پیش بینی ها در برابر تکنولوژی ضعیف است.
برای حل این معضل در تغییرات اجتماعی که به واسطه تکنولوژی و مدرنیته به وجود آمده است باید مدیریت تغییر را در دستور کار خود قرار دهیم به عبارت دیگر در تغییرات باید تدبیر کنیم تا مدیریت نشویم و به جای جنگ و جدل با فضای جدید باید تکنولوژی را به فرصت تبدیل کنیم سیر مطالعاتی مشخص، شبکه های حرفه ای و مسابقات کتابخوانی برگزار کنیم بهره گیری از اینترنت در کلیات یک موضوع بسیار مفید است اینترنت یک فرصت محسوب می شود نه چالش چراکه در عصر حاضر کتاب به راحتی در اختیار عموم قرار می گیرد از طریق اینترنت می توان خلاصه ای از کتاب را مورد مطالعه قرار داد انتشارات مورد نظر را جستجو و کتاب مورد نظر را به راحتی خریداری کرد هزاران نسخه کتاب خطی وجود دارد که با جستجو در اینترنت می توان به راحتی به آنها دسترسی داشت و باید کلیات را از اینترنت و جزئیات را از متون استخراج کنیم.
*نیاز به جریان سازی در برپایی یک رخداد چقدر ضرورت دارد؟زمانی یک رخداد بزرگ مانند نمایشگاه کتاب در شهر حضور دارد نباید آن را با دیگر امورات عادی مقایسه کرد مقوله کتاب یک کار فرهنگی است مدیران و مسئولان اعم از شورای اسلامی و نماینده که توسط مردم انتخاب می شوند بعد از انقلاب سخنران های فرهنگی هستند ناشران کوچک و بزرگ در اینجا حضور دارند و باید دید چه می خواهیم و چه انتظاری داریم و آن را به یک جریان تبدیل کنیم به صورتی که نیاز به نامه نگاری های مکرر و تماس تلفنی نباشد برنده در تمام عرصه ها مردم هستند چرا که استقبال عموم نشان داد آنها در انتظار کارت دعوت نبودند بلکه به صورت خود جوش در نمایشگاه حضور پیدا کرده اند.
در این بین ما نیز مقصر هستیم که برای ایجاد این جریان سازی باید در فضایی غیر از نمایشگاه، در شورای فرهنگی آن را مطرح و نسبت به آن هم اندیشی صورت گیرد شاهرود شهری با علما، فقها، مفاخر و بزرگان علم، دین و اخلاق و عرفان همه در حوزه کتاب جاری هستند که نشان می دهد می توانیم نمایشگاه را در سطح بالاتر نیز برگزار کنیم.
هدف از برپایی نمایشگاه فقط فروش کتاب نیست نمایشگاه فرصتی است تا خانواده ها با کتاب آشنا شوند چراکه معتقدیم اگرفردی کتاب هم خریداری نکند صرف دیدن نمایشگاه برای او می تواند باعث تغییر ذهنیت وی شود چراکه در خلال بازدید از نمایشگاه با آخرین آثار تولیدی آشنا می شود.
*همکاری دانشگاه ها و موسسات عالی با نمایشگاه چطور بود؟در مجموع همکاری دانشگاه را می توان مطلوب ارزیابی کرد ولی به طور کلی باید به سمت برگزاری نمایشگاه تخصصی گام برداریم این نمایشگاه عمومی است و باید دانشگاه های خودشان امور را دست گیرند و در این راستا پیشقدم شوند.
منبع: