نقش مشورت کردن در تصمیم گیری

می دانیم همه افراد در زندگی برای رسیدن به موفقیت، به طور جدی و خستگی ناپذیری تلاش می کنند؛ اما اغلب به آنچه در رویاهای شان می پرورانند، نمی رسند. حال باید دید، برای اینکه زودتر از مسیر غلط خارج شوند و به اهدافشان جامعه عمل بپوشانند، علاوه بر تلاش فردی، باید چه کار کنند؟
مشاوره گرفتن و مشورت کردن از افراد عاقل و صاحب خرد، یکی از راههایی است که افراد را قدم به قدم به آرزوهایشان نزدیک می کند. چرا که حضرت علی(ع) در این باره می فرمایند: «با افراد عاقل و صاحب خرد مشورت كن تا از لغزش و پشیمانی ایمن گردی.»
مشورت و نظرخواهی از دیگران یكی از عوامل مهم و مسائل حیاتی و تصمیم گیری است، با توجه به وسعت موضوعات و پیچیدگی مسائل و نیز گستردگی اطلاعات، یك نفر قادر به شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد یك مسئله نیست و در نتیجه نمی تواند تصمیم منطقی و درستی در مورد آن اتخاذ نماید.

تعریف و اهمیت مشورت
«مشورت» و «مشاوره» از یک ریشه و به معنای مراجعه به افراد آگاه و مطلع برای راه یابی به حل مسئله و بهره گیری از تجارب و آگاهی دیگران است.
نقش مشورت در زندگی، نقشی اساسی است. تحقیقات تجربی نشان می دهد که مشورت اگر مهم ترین نقش را در پیشرفت و استفاده بهینه از زندگی نداشته باشد، دست کم می تواند یکی از بهترین نقشها را ایفا کند. در دنیای امروز، زندگی بدون مشورت و مشارکت و هم فکری با دیگران، امکان پذیر نیست. یک مثل چینی می گوید: «اگر می خواهی کاری را به درستی انجام دهی، با سه تن از سالخوردگان مشورت کن.» در فرهنگ و ادبیات فارسی نیز آمده است: «آن که بیشتر مشورت می کند کمتر دچار اشتباه می شود.» و به قول امریکاییها: «دو فکر، از یک فکر بهتر است».

با مردان بزرگ مشورت كنید
امیرمومنان حضرت علی(ع) در مورد عواقب عدم مشورت و استبداد به رای چنین هشدار می دهد؛ كسی كه استبداد در رای داشته باشد هلاك می شود و كسی كه با مردان بزرگ مشورت كند در عقل و دانش آنان شریك می شود.
ضرورت مشورت یك مسئله عقلی است و هر انسان عاقل و خردمندی این ضرورت را درك می كند و هیچ خردمندی خود را ازآن بی نیاز نمی داند. حضرت علی(ع) می فرماید: هیچ انسان عاقل و خردمندی از مشاوره بی نیاز نمی گردد.
عدم توجه به نظرات دیگران و استبداد به رای، یكی از خطرناك ترین چیزهایی است كه ممكن است یك مدیر به آن گرفتار شود. مشورت در نگاه امیرمومنان (ع) یكی از ضرورت های اساسی برای اداره امور به ویژه تصمیم گیری است. آن حضرت مشورت و نظرخواهی از دیگران را قوی ترین و محكم ترین پشتیبان و حامی می داند و می فرماید: هیچ حامی و پشتیبانی، استوارتر و محكم تر از مشورت كردن نیست.

آثار و فواید مشورت
مشورت كردن و استفاده از نظرها و دیدگاههای دیگران پیامدهای مثبت و فواید زیادی دارد. آثار و بركات فراوانی كه از مشورت كردن نصیب انسان می شود، هرگز از تفكر فردی و امكانات و منابع فراوان مادی به دست نمی آید. در اینجا به بخشی از بركات مشورت به صورت اختصار می پردازیم.

مشورت و موفقیت در زندگی
عوامل بسیاری چون تلاش، پشتکار، توکل به خدا، نظم و برنامه ریزی و بهره مندی از هوش و سلامت جسمی و روانی در پیشرفت و موفقیت انسان نقش دارند. اما یکی از عواملی که نمی توان نقش آن را نادیده گرفت، مشورت و استفاده از تجارب و اندوخته های دیگران است. در روایات آمده است که مشورت با دیگران، باعث می شود که توفیق الهی نصیب انسان گردد و در کارها موفق تر و عاقلانه تر عمل کند. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «کسی که می خواهد کاری انجام دهد و در مورد آن با فرد دینداری مشورت کند، خداوند او را به آنچه بهترین است، موفق می دارد.»

بهره برداری از فكر دیگران
یكی از فواید و پیامدهای مشورت، بهره برداری و استفاده از افكار و نظرات دیگران است. مشورت به انسان كمك می كند تا افكار و اندیشه های دیگران به ویژه صاحب نظران و متخصصان را به یاری طلبد و با قرار دادن افكار و اندیشه های آنان در كنار فكر و نظر خود بر قدرت، وسعت و عمق اندیشه و بینش خود بیفزاید و از درخشش افكار و اندیشه های دیگران بهره مند شود.حضرت علی(ع) می فرماید: هر كس كه با صاحبان عقل و خرد مشورت كند، از درخشش افكار بهره مند می شود.

مشورت و تقویت روحی و اعتماد به نفس
این واقعیتی است که اگر انسان در مسیر زندگی کسی را نداشته باشد که با او تبادل نظر کند، احساس تنهایی و غربت خواهد کرد و در نتیجه، نمی تواند نقش و وظایف خود را با اعتماد و اطمینان کامل انجام دهد. شاید به همین دلیل است که مشورت را نوعی پشتیبانی ذکر کرده اند: «مشورت کردن، پشتیبانی طلبیدن است.» در روایت دیگری از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمده است: «هیچ پشتیبانی مورد اعتمادتر از مشاوره نیست.»

دستیابی به راهكار مناسب
فایده دیگری كه مشورت و توجه به نظرات دیگران به دنبال دارد این است كه این كار باعث می شود تا تصمیم معقول و مناسبی اتخاذ شود و راه درستی انتخاب گردد. حضرت علی(ع) می فرماید: هر كس كه با صاحبان اندیشه و خرد مشورت نماید به راه درست رهنمون می شود.

با چه کسانی مشورت نکنیم؟
الف - افراد غیر متخصص و بی تجربه؛ افرادی که تجربه و تخصص کافی ندارند.
ب. افراد غیر متدین و کسانی که اسرار ما را فاش خواهند کند.
ج. مشورت با آدم بدبین و منفی نگر بسیار خطرناک است؛ زیرا او جز سیاهی، بدبختی و شکست، چیزی نمی بیند و صرفا افکار بدبینانه خود را به شیوه نصیحت گونه به شما انتقال می دهد.
د. آدمهای لاف زن؛ کسانی که در طول زندگی هیچ قدم مثبتی برای خویش بر نداشته اند، چگونه می توانند در تصمیم گیریها راهنمای شما باشند و توصیه های مفید بکنند؟

نکته آخر
یادمان باشد، رد و بدل کردن مشورت به این سادگی ها نیست. همیشه این احتمال وجود دارد که یکی از طرفین مشورت مرتکب یک اشتباه ساده شود و در نتیجه رابطه میان طرفین خدشه دار شده یا آسیب ببیند. در واقع اگر پروسه مشورت خوب پیش رود چه اتفاقی می افتد؟ مشورت درست، باعث می شود از نقطه ای کاملا متفاوت مساله خود را بررسی کنیم. همیشه ده ها راه پیش پای ما قرار دارد و مشورت مثل چراغی است که این راه ها را بر ما نمایان می کند.

منبع: تبیان

دسته بندی اخبار

به کانال رسمی مبتکران در تلگرام بپیوندید