یوری گاگارین در سال ۱۹۶۱ اولین انسانی بود که به فضا رفت و در ۱۰۸ دقیقه مدار زمین را یک دور کامل پیمود و عصر سفرهای فضایی انسان با این پرواز آغاز شد.
به یمن رقابت بین آمریکا با شوروی، هشت سال بعد از گاگارین، نیل آرمسترانگ، فضانورد آمریکایی موفق شد به فضا سفر کند و اولین انسانی باشد که روی کرهی ماه پا گذاشته؛ هرچند برخی معتقدند این سفر بیش از آنکه کار ناسا باشد، حاصل کار هالیوود است اما ماجرای سفرهای توریستی به فضا دیگر خیالی و دروغین نیستند.
توریسمِ فضایی، به سفر فضایی برای تفریح، گذران اوقات فراغت یا کسبوکار گفته میشود که افراد هزینهی آن را از جیب خودشان میپردازند. تا کنون فقط یک بار در سال ۲۰۰۵ یک گروه هفتنفره که انوشه انصاری هم جزء آنان بود با فضاپیمای روسی «سایوز» موفق شدهاند به چنین گردشی بروند.
سازمان فضایی روسیه اولین جایی بود که گردشگری فضایی را عملی کرد و تا امروز هیچکس دیگری موفق به این کار نشده است اما شرکتهای فضایی دیگری در انگلستان و آمریکا هم هستند که برای دستیابی به این هدف تلاش میکنند.
«ایستگاه بینالمللی فضایی» که در مداری به ارتفاع حدود ۴۰۰ کیلومتر از سطح زمین قرار دارد امروزه تنها پایگاه بشر در فضاست اما تاریخ همین جا متوقف نشده و فعالان این حوزه نه تنها به آینده خیلی خوشبینند، بلکه برنامههایی برای ایجاد هتلهای فضایی در دست دارند.
بعد از اینکه شرکت اسپیسایکس نام خود را به عنوان اولین شرکت فضانوردی خصوصی در تاریخ ثبت کرد، به تازگی شرکت دیگری به نام «اوریون اسپن» (Orion Span)، از طرح خود برای ایستگاه فضایی «آئورورا» به عنوان اولین «هتل لاکچری» در فضا پردهبرداری کرده است. مهمانان این هتل میتوانند هیجان قرار گرفتن در جاذبهی صفر و تماشای منظرهی حیرتآور زمین از فضا را فقط با پرداخت ۹ و نیم میلیون دلار تجربه کنند!
این شرکت مدعی است گردشگران به لطف راهاندازی این هتل بزودی قادر خواهند بود به جایی بروند که پیش از این هیچکس برای «تعطیلات» به آنجا نرفته است!
در جریان نشست اسپیس ۲.۰ در سنخوزهی کالیفرنیا، مدیر پروژهی بلندپروازانهی ایستگاه آئورورا اعلام کرد این فرصت را به شش نفر - شامل دو نفر کادر پرواز - میدهد که از خدمات درجهیک اقامت بر فراز سیارهی زمین، به عنوان بخشی از یک ادیسهی دوازده روزه در میان ستارگان، بهرهمند شوند.
این تجربه که احتمالاً تنها یک بار در طول زندگی نصیب توریستهای متقاضی میشود، به مهمانان اجازه میدهد تا بدون ترس از گمشدن در فضا، نشاط حضور در جاذبهی صفر و تماشای منظرهی خیرهکنندهی زمین را تجربه کنند. بعلاوه آنها افتخار این را خواهند داشت که بطور میانگین روزانه شانزده بار طلوع و غروب خورشید را تماشا کنند!
فرانک بانگر، مدیر اجرایی و بنیانگذار مؤسسهی توسعهی فناوریهای فضایی اوریون اسپن میگوید این هتل در سال ۲۰۲۱ افتتاح میشود و از نخستین مهمانانش در سال بعد از آن میزبانی خواهد کرد.
او گفته «ما ایستگاه آئورورا را به عنوان مسیری در فضا به بازار عرضه کردیم که هر آن در دسترس خواهد بود؛ پس از راه اندازی، این ایستگاه فضایی بلافاصله به بهره برداری میرسد و مسافران را سریعتر و با قیمتی پایینتر از قبل به فضا میبرد».
آقای بانگر میگوید هدف او «در دسترس قرار دادن فضا برای همه» بوده؛ با این حال سفر به ایستگاه آئورورا همچنان به یک دورهی آموزشی سه ماهه برای یادگیری کار با تجهیزات ایستگاه فضایی و البته پرداخت صورت حساب ۹ و نیم میلیون دلار برای هر نفر نیاز دارد.
کسانی که علاقمند به شرکت در این سفر هیجانانگیز باشند میتوانند با پرداخت هزینهی حداقل ۸۰ هزار دلار بصورت یک سپردهی آنلاین، اقامتشان در این هتل را پیشخرید کنند.
اما آقای بانگر که اوریون اسپان را برای «ایجاد و حفظ جوامع انسانی در فضا» راه اندازی کرده، میگوید این پروژه چیزی بیش از ارائهی یک مقصد تفریحی منحصر به فرد است.
او توضیح میدهد که ایستگاه آئورورا بطور فوقالعادهای چندمنظوره است و استفادهای فراتر از یک هتل دارد: «ما به سازمانهای فضایی که به دنبال دستیابی به فضای پروازی انسان در مدار زمین هستند، مزایای قابل توجهی عرضه میکنیم؛ بطوری که آنها فقط کسری از این هزینه را - فقط برای آنچه که استفاده میکنند - پرداخت خواهند کرد. بعلاوه ما از تحقیقات پیرامون جاذبهی صفر و تولیدات فضایی حمایت خواهیم کرد».
او مدعی است ساختار این ایستگاه فضایی بگونهای است که ظرفیت آن براحتی میتواند بیشتر شود؛ این امکان آئورورا را قادر میسازد به موازات تقاضای بازار رشد کند؛ «مثل شهرهای روی زمین که به طرف بالا رشد میکنند».
گردشگری فضایی امروزه به عنوان یکی از راههای استفادهی تجاری از فضا شناخته میشود و بررسیهای محققان این حوزه نشان میدهد در آیندهای نهچندان دور، تجارت سودآوری در این عرصه به وجود خواهد آمد؛ چراکه رفتن به فضا به عنوان یکی از رویاهای بشر هر آدمی را وسوسه میکند. هرچند فقط افراد خیلی پولدار آن را برای خود ممکن میبینند.
با این حال و با توجه به اینکه تعداد آدمهای پولدار چندان کم نیست، چند شرکت دیگر هم هستند که سفرهای فضایی را به افراد علاقهمند عرضه میکنند. هزینهی پرواز که در زمان پرتاب فضاپیمای سایوز بین ۲۰ تا ۴۰ میلیون دلار برای هر نفر بود، امروزه بطور قابل توجهی کاهش پیدا کرده و نیازی به مدارک علمی هم نیست؛ با این حال همهی مسافران باید آزمونهای آمادگی جسمانی و آموزشهای پیش از پرواز را بگذرانند.
شرکت خصوصی «اسپیسایکس» هم با سفینهی فضایی «دراگون» چند سالی است که در این عرصه فعالیت میکند. دراگون تنها سفینهای است که میتواند به ایستگاه فضایی برود و سالم به زمین برگردد. گرچه این سفینه در حال حاضر فقط محمولهیهای فضایی جا به جا میکند اما در اصل برای انتقال فضانوردان ساخته شده است و اسپیسایکس در تفاهمنامهای با ناسا در حال توسعهی قابلیتهای خود برای انتقال انسان به فضاست.
از سوی دیگر «ویرجین گالاکتیک» که وابسته به شرکت چند ملیتی «گروه ویرجین» و مستقر در انگلستان است نیز در کنار برنامههای علمی سفر به فضا، برای توریسم فضایی هم برنامههایی دارد.
اما روسیه که در این عرصه پیشگام بوده، به دنبال افزایش تعداد خدمهی در ایستگاه فضایی بینالمللی، از سال ۲۰۱۰ به این سو برنامهی گردشگری فضایی خود را متوقف کرده است. گرچه بنا بود از سال ۲۰۱۵ دوباره این کار به جریان بیفتد اما از آن زمان هیچ توریستی از جو خارج نشده است و ایستگاه آئورورا برای مشتاقان سفر به فضا نزدیکترین گزینه به نظر میرسد.
منبع: ایسنا