به گزارش ایسنا و به نقل از مدیکال‌اکسپرس، یک تحلیل ژنومیک در مقیاس بزرگ نشان می‌دهد که برخی از عملکردهای داخلی ساعت زیستی بدن می‌تواند نحوه ارتباط میان سلامت روحی و بیماری را مشخص کند.
براساس این پژوهش، شاید برنامه‌ریزی ژنتیکی برای زود بیدار شدن، به سلامت بیشتر بدن و همچنین کاهش خطر ابتلاء به اسکیزوفرنی و افسردگی منجر شود. در هر حال، نتایج این پژوهش برخلاف فرضیه‌های پیشین، هیچ ارتباط محکمی را بین این موضوع و مشکلاتی مانند اضافه‌وزن یا دیابت نشان نمی‌دهند.
این پژوهش، یک همکاری بین‌المللی به سرپرستی "دانشگاه اکستر"(University of Exeter) انگلستان و "بیمارستان عمومی ماساچوست"(MGH) در آمریکا است که با بودجه "شورای تحقیقات پزشکی"(MRC) انگلستان انجام می‌شود.
پروفسور "مایک ویدون"(Mike Weedon)، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه اکستر و سرپرست این پژوهش گفت: این بررسی، ژن‌های بسیاری را مشخص می‌کند که نشان می‌دهند چگونه افراد متفاوت، ساعت زیستی متفاوتی دارند. اگرچه پژوهش‌های بیشتری برای تأیید نتایج به دست آمده مورد نیاز است اما بالا بودن تعداد افراد مورد بررسی نشان می‌دهد که ما محکم‌ترین شواهد را درباره خطر ابتلاء به بیماری‌هایی مانند اسکیزوفرنی در افراد شب‌زنده‌دار فراهم کرده‌ایم.
این بررسی، روی ۲۵۰ هزار شرکت‌کننده آمریکایی تبار و ۴۵۰ هزار شرکت‌کننده انگلیسی تبار صورت گرفت که داده‌های مربوط به آنها از شرکت‌های تحلیل ژنتیکی این دو کشور به دست آمده بود. از همه شرکت‌کنندگان در مورد سحرخیز بودن آنها سوال شد و ژنوم آنها نیز مورد بررسی قرار گرفت تا مشخص شود که ژن آنها بر الگوی خوابشان مؤثر است یا نه.
پژوهشگران، نتایج این بررسی را با کمک داده‌های به دست آمده از ردیاب‌های پوشیدنی که به مچ دست شرکت‌کنندگان بسته شده بود، بررسی کردند. این داده‌ها نشان دادند که تنوع ژنتیکی می‌تواند ساعت بیداری فرد را تا ۲۵ دقیقه عوض کند و برای مثال آن را از ۸:۰۰ به ۸: ۲۵ تغییر دهد. پژوهشگران دریافتند که ژنتیک نه تنها بر ساعت خواب بلکه بر کیفیت و مدت زمان آن نیز مؤثر است.
ساعت زیستی بدن ما، تحت تأثیر ژن و عوامل مربوط به سبک زندگی از جمله رژیم غذایی، قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی، نوع کار و فعالیت‌های روزانه قرار دارد. ساعت زیستی علاوه بر الگوهای مربوط به قدم زدن و خواب، بر بسیاری از فرآیندهای مولکولی مانند سطح هورمون و دمای بدن اثر می‌گذارد.
دکتر "ساموئل جونز"(Samuel Jones)، استاد دانشکده پزشکی دانشگاه "اکستر" و نویسنده ارشد این پژوهش گفت: اطلاعات ما در مورد تأثیر ساعت زیستی بدن بر خطر ابتلاء به بیماری، بسیار محدود است. پژوهش ما نشان می‌دهد که سحرخیز بودن و شب‌زنده‌دار بودن افراد، ناشی از تفاوت میان واکنش مغز آنها نسبت به سیگنال‌های خارجی نور و عملکرد طبیعی ساعت درونی بدن است. این تفاوت‌های کوچک می‌توانند اثرات قابل‌توجهی بر توانایی ساعت زیستی بدن در حفظ مؤثر زمان داشته باشند و میزان خطر ابتلاء به بیماری و اختلالات روحی را تغییر دهند.
دکتر "ژاکلین لین"(Jacqueline Lane)، از نویسندگان این پژوهش گفت: ما با درک نقش ژنتیک در زمان خواب و فعالیت می‌توانیم به بینش‌های مؤثر در درمان افراد مبتلا به بیماری‌های دشوار دست پیدا کنیم.
دکتر "ریچل پانیزو"(Rachael Panizzo)، مدیر بخش سلامت روان و اعتیاد شورای تحقیقات پزشکی گفت: ما می‌دانیم که ارتباطی میان نحوه عملکرد ساعت زیستی و سلامت بدن وجود دارد اما درک ما در مورد نقش ژنتیک در این حوزه، محدود بوده است. اکنون پژوهشگران با کمک داده‌های جدید می‌توانند این بررسی را در مقیاس بی‌سابقه‌ای انجام دهند.
این پژوهش، در مجله "Nature Communications" به چاپ رسید.
منبع: ایسنا