تهران- ایرنا- نویسنده و مترجم کتاب، دیدهنشدن یک کتاب را ناشی از ندیدن آن در نهادهای محل ترویج کتاب دانست و گفت: نقاد باید محتوای پنهان کتاب را ببیند و از نظر زیباییشناسی و ارتباطشناسی کتاب را مورد بررسی قرار دهد.
به گزارش روز پنجشنبه گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی انتشارات میچکا، ناهید معتمدی در پنجمین روز از نشست انتشارات میچکا که در باغ کتاب تهران برگزار شد، درباره راههای دیدهشدن یک کتاب افزود: همه کسانی که با نقد کتاب سر و کار دارند، نیاز به شناخت و مطالعه بیشتری و آشنایی با نظریهها و تئوریهای جدیدی دارند، کتاب باید بین بچهها برود تا دیده بشود.
این منتقد و مترجم اضافهکرد: در طول ساعتهای مطالعه در آموزش و پرورش کار خلاقه نداریم و از سیستم آموزشی نمیتوان چنین انتظاری هم داشت، اما نهادها میتوانند در این زمینه راهگشا باشند و کارهای خوب را ببینند.
وی با تاکید بر اینکه یکی از راههای ترویج کتاب همان نقد و بررسی است، ادامهداد: من در گروه ترجمه شورای کتاب کودک هستم و کتابهای ترجمه هم حرف زیادی برای گفتن دارد. کتابهای زیادی هستند که مفاهیم نهفته بسیاری دارند که نیاز به ذرهبین برای فهم و دیدن دارند و از آن مهمتر شناخت ادبیات و زبان است. ادبیات و هنر مانند آب هستند که اگر اهل آن باشیم راه خودش را پیدا میکند.
شهرام اقبالزاده، پژوهشگر و منتقد نیز در بخش دیگری از این نشست درباره کتاب «من، من هستم» اثر ناهید معتمدی گفت: «من گفتنِ» کودکان با خودمداری بزرگسالان، نوعی ارجاعات بینامتنی است. یک سنی هست که ژان پیازه به آن «خودمداری کودکانه» میگوید. نوه کوچک من در چنین سنی است که هرچه میبیند میگوید این برای من است. یعنی او دارد خودش را شناسایی میکند و میگوید من هم هستم و مرا ببینید؛ مانند نام همین کتاب.
وی افزود: در این کتاب تصاویر جالبی هست. تصویر نخست یک آسمان باز و آبی و پرندگان است. یک صفحه است که جهان بدون انسان هم موجودیت دارد. یک صفحه دیگر نوجوان داستان را نشان میدهد که فریاد میزند و در پیوند با زمینه به ما میگوید من هم هستم.
اقبالزاده ادامهداد: در تصاویر ما سیم خاردار را میبینیم که مرزبندی هم را نشان میدهد. این کتاب تصاویری برای فکر کردن خلاقه دارد و این مهم به عهده مربیان و مروجان است که زانو بزنند و همقد بچه بشوند و دست او را بگیرند و پله پله بالا ببرند. کار ادبیات همین است؛ گسترش تخیل برای پرورش تفکر.
شهلا انتظاریان، مترجم کتابهای کودک و نوجوان نیز در این نشست با اشاره به چاپ خوب کتاب «من، من هستم»، خاطرنشانکرد: برخی ناشران کتاب تصویری را خوب چاپ نمیکنند. کتاب تصویری باید جذابیت خود را داشته باشند. این انتقاد را حتی به کانون پرورش فکری هم دارم.
وی بانداشت: ما اغلب متاثر میشویم که چرا بچهها نباید از کتاب خوب برخوردار باشند. این کتاب گروه سنی ندارد و همانقدر که تصاویر برای بچه جذاب است، مفاهیم فلسفی آن برای بزرگترها هم جالب خواهد بود. این کتاب به نظر من کتاب صلح است و توجه به محیط زیست هم از پایههای صلح است که در این کتاب به خوبی نشان داده شده است.
انتظاریان با تاکید بر دلایل دیدهنشدن یک کتاب در جامعه، یادآور شد: در جامعه ما کتاب آنطور که باید راه خودش را پیدا نمیکند. زمانی «کتاب ماه کودک و نوجوان» در این زمینه فعال بود و کارشناسان کتابهای خوب را از طریق نقدها میدیدند، اما الان نیست.
وی افزود: داوریهایی که در لاکپشت پرنده یا شورای کتاب کودک هست میتواند کمک کند، اما آنطور که باید باعث دیدهشدن کتاب و فروش آن نمیشود.
این مترجم کتابهای کودک و نوجوان تصریحکرد: من کتابهایی داشتم که برگزیده کانون شدهاند اما به چاپ دوم نرسیدهاند. این اِشکال بزرگی است که برگزیده بزرگترین نهاد ادبیات کودک در ایران حمایت نمیشود. اگر این کتاب حتی به کتابخانه کانون در سراسر ایران ارسال میشد این اتفاق نمیافتاد. وقتی کتاب چاپ میشود و از ویترین پاک میشود و در کتابخانهها نیست چطور باید دیده شود؟
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)