به گزارش ایسنا و به نقل از ساینسدیلی، پژوهشی که با همکاری "کالج پزشکی وایل کرنل"(Weill Cornell Medicine) و "آزمایشگاه کولد اسپرینگ هاربر"(CSHL) انجام شده است، نشان میدهد که یک داروی تایید شده توسط "سازمان غذا و داروی آمریکا"(FDA) که بیش از ۷۰ سال مورد استفاده بالینی قرار گرفته، ممکن است از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید و سایر اختلالاتی که آسیب ریوی را به همراه دارند، در برابر آسیب ریوی و خطر لخته شدن خون محافظت کند.
پژوهشگران مشاهده کردند که داروی "دیسولفیرام"(Disulfiram) در دو مدل مجزا از این نوع آسیب توانست از جوندگان در برابر آسیب ریوی ناشی از دو نوع بیماری محافظت کند؛ ابتلا به کووید-۱۹ و ابتلا به یک سندرم نارسایی ریه موسوم به "آسیب حاد ریه ناشی از ترانسفوزیون"(TRALI) که در موارد نادری پس از انتقال خون رخ میدهد.
دکتر "رابرت شوارتز"(Robert Schwartz)، از پژوهشگران این پروژه گفت: همان گونه که در مورد بیولوژی زمینهای این آسیبهای ریوی بیشتر میآموزیم، ممکن است بتوانیم فرآیندهایی را که به بافت ریه آسیب میرسانند، به طور خاص هدف قرار دهیم.
در حال حاضر مشخص شده است که هر دو نوع آسیب ریوی، تا اندازهای با تشکیل ساختارهای شبکه مانندی موسوم به "تلههای خارج سلولی نوتروفیل"(NET) مرتبط هستند. این تلهها میتوانند ارگانیسمهای عفونی را به دام بیاندازند و از بین ببرند اما همچنین میتوانند برای بافت ریه و رگهای خونی مضر باشند و به تجمع مایع در ریهها و ایجاد لختههای خون منجر شوند. دیسولفیرام میتواند یکی از مراحل تشکیل این تلههای خارج سلولی را متوقف کند.
دانشمندان در سال ۲۰۲۰ دریافتند که دیسولفیرام، بخشی از فرآیند التهابی را که میتواند به تشکیل تلههای خارج سلولی توسط نوتروفیلها منجر شود، مهار میکند. کشف این یافتهها، به ارائه آزمایش دیسولفیرام به عنوان مسدودکننده تلههای خارج سلولی انجامید. دکتر "مایکلا ایگبلاد"(Mikala Egeblad)، از پژوهشگران این پروژه گفت: تلههای خارج سلولی به بافت آسیب میرسانند اما از آنجا که دیسولفیرام با مولکول موسوم به "گازدرمین د"(gasdermin D) که برای تولید تلههای خارج سلولی مورد نیاز است، در تداخل قرار میگیرد، پس از درمان با دیسولفیرام، هیچ تله خارج سلولی تشکیل نمیشود.
پژوهشگران پس از تأیید نقش دیسولفیرام در کاهش دادن تشکیل تلههای خارج سلولی، آن را در مدلهای مبتلا به TRALI و کووید-۱۹ آزمایش کردند. این دو بیماری، تهاجم گسترده نوتروفیلی به ریهها و اغلب، آسیب ریوی کشنده را به همراه دارند.
درمان با دیسولفیرام در موش مبتلا به TRALI، یک روز قبل و سپس سه ساعت قبل از القای بیماری، به ۹۵ درصد از حیوانات اجازه زنده ماندن داد. این در حالی است که فقط ۴۰ درصد از موشهایی که با این دارو درمان نشده بودند، زنده ماندند. یافتهها نشان داد که دیسولفیرام ظاهرا با کاهش تشکیل تلههای خارج سلولی، آسیب پیشرونده در بافت ریه و عروق را که در موشهای درماننشده اتفاق میافتد، مسدود میکند و در نتیجه، باعث میشود که عملکرد ریه پس از آسیب اولیه به سرعت تثبیت شود و بهبود یابد. در مقابل، یک داروی استنشاقی موسوم به "DNase 1" که به عنوان یک درمان بالقوه TRALI مورد بررسی قرار گرفته است، تأثیر قابل توجهی در بهبود میزان بقای موش حتی زمانی که چند دقیقه قبل از القای TRALI تجویز شد، به همراه نداشت.
در بررسی مشترک پیشین این گروه پژوهشی، نتایج کالبدشکافی نشان داد که تلههای خارج سلولی در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید وجود دارند و این یک احتمال جدید را ایجاد کرد.
دکتر شوارتز گفت: در حال حاضر هیچ گزینه درمانی خوبی برای آسیب ریوی ناشی از کووید-۱۹ وجود ندارد؛ بنابراین به نظر میرسد که دیسولفیرام، ارزش بررسی بیشتر در این زمینه را به ویژه در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید دارد.
پژوهشگران، دیسولفیرام را در یک مدل همستر مبتلا به کووید-۱۹ آزمایش کردند. این شکل از کووید-۱۹ شدید است اما درمان با دیسولفیرام یک روز قبل یا یک روز پس از ابتلا به کووید-۱۹، نتایج کاملا مطلوبی داشت؛ کاهش تشکیل تلههای خارج سلولی، کاهش تشکیل فیبروز در ریهها و تغییر فعالیت ژن که نشاندهنده کاهش قابل توجه واکنش التهابی مضر بدون اختلال در ایمنی ضد ویروسی است.
در مقابل، درمان استاندارد کووید-۱۹ با دگزامتازون که یک داروی استروئیدی سرکوبکننده سیستم ایمنی است، عملکرد کمتری در محافظت از بافت ریه در برابر تغییرات مرتبط با بیماری داشت و به افزایش سطح کروناویروس در ریهها منجر شد.
شوارتز گفت: اثر بازدارنده قوی دیسولفیرام بر تشکیل تلههای خارج سلولی و بهبود پیامدهای بیماری در مدلهای گوناگون جوندگان، پتانسیل استفاده و توسعه آن در آینده را به عنوان بازدارنده تشکیل تلههای خارج سلولی در انواع بیماریها برجسته میکند.
وی خاطرنشان کرد: آزمایشهای بالینی کوچکی برای بررسی اثر دیسولفیرام در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ آغاز شده است؛ اگرچه نتایج این آزمایشها هنوز به چاپ نرسیدهاند.
این پژوهش، در مجله "Journal of Experimental Medicine" به چاپ رسید.
منبع: ایسنا