به گزارش ایسنا و به نقل از نیو اطلس، آکنه اغلب با آنتیبیوتیکها درمان میشود، اما استفاده بیش از حد از آنها میتواند به ایجاد باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک منجر شود.
در حالی که ایده خوبی است که در صورت امکان از مصرف بیش از حد آنتیبیوتیکها اجتناب کرد، اما اجتناب از آنها در موارد شدید ابتلا به آکنه موثر نیست. با این حال، ممکن است امید جدیدی وجود داشته باشد، زیرا تحقیقات اخیر نشان میدهد که باکتریهای پروبیوتیک میتوانند درمان موثری را برای این مشکل ارائه دهند.
آکنه یکی از شایعترین بیماریهای پوستی و شایعترین علت مراجعه بیماران به پزشکان پوست و مو است. آکنه زمانی رخ میدهد که چربی تولید شده توسط غدد چربی پوست و سلولهای پوست باعث انسداد و انباشته شدن در فولیکول مو میشوند.
موارد بروز رایج در آکنه، شامل جوش سرسیاه، چرکدانه، پوست چرب و جای زخم است. آکنه میتواند به وسیله غدد چربی نسبتاً زیاد پوست صورت، بالای قفسه سینه و قسمت کمر را تحت تأثیر قرار دهد.
آکنه معمولاً همزمان با بلوغ جنسی شروع میشود. در تقسیمبندی بیماریهای پوستی، آکنه جزو یکی از بیماریهای زائدههای پوست یعنی مو است. ریشه مو در فضای کانالمانندی به اسم فولیکولِ مو قرار گرفته و رشد میکند. از طرف دیگر، غدد چربی به عنوان یکی دیگر از زوائد پوستی، ترشحات خود را داخل فولیکول مو تخلیه میکنند که به سمت بالا حرکت کرده و روی سطح پوست پخش میشوند.
سطحیترین لایه پوست، لایه شاخی نام دارد و سلولهای پوستی که از لایه سازنده منشأ میگیرند، به آهستگی به سمت بالا حرکت کرده و در نهایت از بین رفته، لایه شاخی را به وجود میآورند. این روند را روند شاخی شدن میگویند.
بلوغ جنسی مهمترین عامل آغاز کننده آکنه است و علت آن هم افزایش هورمون آندروژن است. ثابت شده است که هورمون آندروژن یا هورمون مردانه باعث افزایش تولید چربی و همچنین افزایش روند شاخی شدن پوست میشود.
بروز آکنه به میزان بالایی به ژنتیک بستگی دارد. ژنتیک میتواند ۸۱ درصد از تغییرات مربوط به آکنه در جمعیتها را توجیه کند. تغییرات هورمونی مانند آنچه در هنگام بلوغ جنسی و قاعدگی رخ میدهد نیز میتوانند باعث تشدید شکلگیری آکنه شوند. در هنگام بلوغ جنسی، افزایش هورمونهای جنسی(آندروژن) باعث میشود غدد چربی پوست بزرگتر شوند و چربی(سبوم) بیشتری تولید کنند.
نوعی از باکتریهای بیهوازی نیز میتوانند باعث تشدید بروز آکنه شوند ولی نقش دقیق آنها مشخص نیست. رژیمهای غذایی حاوی بار قندخونی بالا نیز تأثیر متفاوتی بر شدت آکنه دارند.
در خصوص اینکه آیا استرس باعث بروز آکنه یا بدتر شدن آن میشود نیز مطالعات باکیفیت اندکی صورت گرفته است.
سایر عوامل شروع کننده آکنه عبارتند از حاملگی، تغییرات هورمونی، مواد پاککننده پوست، رطوبت بیش از حد، تعریق زیاد، وراثت، تحریک پوست با خاراندن و همچنین ایجاد زمینه التهاب و عفونت، تجمع سلولهای مرده و ایجاد زمینه مناسب برای بسته شدن دهانه فولیکول مو، استرس با مکانیزم افزایش هورمونهای فوق کلیوی که آندروژنها هم در آن وجود دارند، داروهای دارای هالوژن، غذاهای دریایی که حاوی ید زیاد هستند، غذاهای حاوی قند و چربی زیاد، غذاهای حاوی پروتئین کم، کاهش مصرف ویتامین E و ویتامین A و تولید بیش از حد معمول چربی توسط غدد چربی پوست.
اکنون در یک مطالعه جدید، دانشمندان دانشگاه "آنتورپ" بلژیک تصمیم گرفتند میکروبیوم پوست صورت مبتلایان به آکنه را تغییر دهند. میکروبیوم جامعه منحصر به فردی از میکروارگانیسمهایی است که در یک محیط خاص زندگی میکنند. در مورد پوست افراد مبتلا به آکنه، این جامعه شامل باکتریهای زائدهزا است.
این محققان به سرپرستی پروفسور "سارا لبیر" گروهی از باکتریهای مفید به نام "لاکتوباسیل" را بررسی کردند که بیشتر در روده و دستگاه ادراری-تناسلی وجود دارند. اگرچه این میکروبها معمولاً روی پوست یافت نمیشوند، اما مطالعات قبلی نشان دادهاند که اگر روی پوست قرار گیرند، ممکن است به مبارزه با آکنه کمک کنند.
پروفسور "لبیر" میگوید: لاکتوباسیلها باکتریهای ایمن و مفیدی هستند که نفع آنها اثبات شده است و اسید لاکتیک را به عنوان یک مولکول ضد میکروبی با اثر گسترده تولید میکنند که میتواند رشد و فعالیت طیف وسیعی از باکتریهای رقیب را مهار کند. آنها همچنین اغلب میتوانند التهاب را در شرایط مختلف کاهش دهند. بنابراین، ما حدس زدیم که آنها میتوانند برای این منظور نیز موثر واقع شوند.
دانشمندان سه گونه از این باکتری را بر اساس ایمنی، استحکام و پاسخهای سیستم ایمنی پیشبینیشده انتخاب کردند و آنها را در میکروکپسولها محصور کردند. این کپسولها به نوبه خود به یک کِرِم پوست اضافه شد که به ۱۰ داوطلب با آکنه خفیف تا متوسط دستور داده شد که دو بار در روز به مدت هشت هفته آن را روی صورت خود بمالند.
افراد مورد آزمایش در مقایسه با گروه کنترل که از دارونما استفاده میکردند، کاهش قابل توجهی در ضایعات التهابی پوست خود نشان دادند. علاوه بر این، میکروبیوم پوست صورت آنها در جمعیت باکتریهای "استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس" که مولد آکنه هستند، کاهش یافت.
مهمتر از همه اینکه کاهش علائم آکنه به مدت چهار هفته پس از قطع استفاده از کرم توسط شرکت کنندگان ادامه داشت. دانشمندان بر این باورند که این ممکن است نشان دهنده این باشد که باکتریهای پروبیوتیک در واقع سیستم ایمنی داوطلبان را تغییر دادهاند، اگرچه هنوز باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.
این مطالعه در مجله Cell Reports Medicine منتشر شده است.
منبع: ایسنا