یکی از مهم ترین وظایف مدیران در مدرسه ها برگزاری انتخابات برای تشکیل انجمن و شورایی است که والدین جزء آن هستند. والدین می توانند از طریق این شورا با مدارس در ارتباط باشند باید اشاره کرد؛ خانه و مدرسه دو رکن اساسی و سازنده زندگی هر انسانی محسوب می شوند.
مسئولیت اولیا در امور مدرسه:
به منظور ارتقای فعالیت های آموزشی اولیای دانش آموزان باید با مدرسه ارتباط داشته باشند به گونه ای که یک ارتباط پیوسته بین دو کانون مقدس خانه و مدرسه وجود داشته باشد.
انتخابات و انجمن های اولیا مربیان این امکان را فراهم می کنند، برگزاری این انتخابات یکی از مهم ترین وظایف مدیران محسوب می شود و ارتباط این دو نهاد ارزشمند از لحاظ کمی و کیفی می تواند بستر مناسبی برای دسترسی به اهداف تعلیمی و تربیتی فراهم کند.
در این انجمن انتخاب افراد علاقه مند و آگاه به مسائل مختلف ضروری است و اولیای دانش آموزان باید با تمام قوا برای اجرای اهداف مد نظر تلاش کنند. هر یک از اعضای این شورا مشخص شده و در ادامه به شرح وظایف هر کدام از این اعضا می پردازیم.
اعضای تشکیل دهنده انجمن اولیا مربیان مدرسه:
• مدیر مدرسه
• انتخاب یکی از معاونان توسط مدیر
• نمایند شورای معلمان
• معاون پرورشی یا یکی از معلمان آگاه به مسائل تربیتی؛ در صورت نبودن مربی یکی از معلمان آگاه به مسائل مربوطه توسط مدیر انتخاب می شود.
انتخاب اولیای دانش آموزان:
۱) تعداد اولیای دانش آموزان، نحوه انتخاب آنها در راستای عضویت در انجمن، چگونگی و زمان تشکیل جلسات؛ بر اساس آیین نامه ی انجمن مركزی اولیا و مربیان است.
۲) در صورتی که لازم باشد مدیر مدرسه می تواند از شورای دانش آموزان بر اساس افراد دارای شرایط و صاحب نظر برای شرکت کردن در جلسات انتخاب کنن
وظایف خانواده ها در خصوص وضعیت تحصیلی فرزندان خود:
خانواده ها در قبال وضعیت تحصیلی فرزندشان وظایفی را بر عهده دارند که در ادامه به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:
انتخاب مدرسه مناسب و توجه به انتخاب معلم:
یکی از خصوصیات والدینی که به دستاوردهای تحصیلی فرزند خود علاقه دارند، توجه به همین موضوع است.
برنامه ریزی در جهت امور آموزشی فرزند در خانه:
داشتن برنامه و عملی کردن آن عامل موفقیت برای هر فرد چه در زندگی شخصی و چه در زندگی اجتماعی است. مکمل برنامه اصلی تحصیلی در مدرسه داشتن یک برنامه با نظم در خانه برای انجام تکالیف، مرور دروس و امتحانات است.
آشنا کردن دانش آموزان ابتدایی جهت پذیرفتن درس خواندن و انجام تکالیف خود:
انجام تکالیف مربوط به دروس باید در محیط خانه به شکل یک فرهنگ جا بیوفتد و به عنوان یک برنامه روتین و عادی عملی شود.
ایجاد یک شرایط مناسب و فضایی امن خانوادگی:
فراهم کردن بستر و فضایی مناسب جهت درس خواندن فرزندان در خانه که این شرایط می تواند شامل شرایط فیزیکی، روانی و ... باشد و باید مورد توجه قرار بگیرد.
ارتباط گرفتن والدین با مربیان و اعضای مدرسه:
والدین جهت آگاهی پیدا کردن از وضعیت تحصیلی فرزندشان و در نهایت رفع کردن کم و کاستی ها باید با مدرسه در ارتباط باشند بنابراین؛ یکی از مهم ترین وظایفی که والدین دارند مشارکت در برنامه ریزی تحصیلی، کمک به فرزندشان و بر عهده گرفتن تماس و برقراری ارتباط مستمر با مدرسه فرزندشان است.
روش های برقراری ارتباط والدین با مدرسه:
وظیفه والدین است که به شکل مستمر با مدرسه فرزند خود ارتباط داشته باشند و اطلاعات مفید و کافی در رابطه با درس، اخلاق و مسائل دیگر فرزندشان کسب کنند، از طریق اطلاعاتی که والیدن به دست می آورند می توانند در شیوه تربیتی خود تصمیم عاقلانه ای بگیرند.
در برقراری رابطه باید به چند نکته توجه کرد:
- زمانی نقش تربیتی والدین به بهترین نحو اجرا می شود که؛ با مدرسه ارتباط درستی برقرار کنند و از وضعیت تحصیلی و رفتاری فرزند خود اطلاعات مفیدی داشته باشند.
- در مواقعی که والدین در مدرسه حضور دارند یک اصل را باید به یاد داشته باشند و آن اصل شامل حفظ آرامش است. ممکن است والدین در مدرسه شاهد ضعف تحصیلی (گاهی گریه های کودک در دوران ابتدایی) یا موارد دیگر باشند، در این صورت نباید احساساتی شوند و این حس را با خشم و عصبانیت از خود بروز دهند. این اتفاق می تواند در ارتباط موثر با مسئولان مدرسه اختلال ایجاد کند. هر کسی باید این نکته را مد نظر قرار دهد آن چه انسان از آرامش به دست می آورد، از خشونت عاید او نمی شود.
- ارتباطی که والدین با مربیان و مدرسه برقرار می کنند باید مستمر باشد، هنگامی که حرف از استمرار به میان می آید منظور این نیست که والدین هر روز به مدرسه سر بزنند. بلکه باید در منزل به شکل منظم بر وضعیت تحصیلی و رفتاری کودک خود نظارت داشته باشند و بر اساس اطلاعاتی که به دست می آورند با مدرسه ارتباط بگیرند. تعداد دفعات و مقدار حضور والدین در مدرسه بر اساس میزان رسیدگی به وضعیت دانش آموز تشخیص داده می شود.
- گاهی ممکن است جلسات در زمان های متفاوتی صورت بگیرند و از والدین دعوت شود، حضور پیدا کردن در این جلسات ضرورت دارد زیرا می تواند سبب هماهنگی والدین با مربیان شود.
- والدین باید در جلسات اولیا و مربیان به عنوان یکی والد شرکت کنند نه به عنوان فردی که یک مسئولیت خاص را بر عهده دارد. در صورتی که پدر یا مادر دانش آموز در وزارتخانه یا سازمانی مشغول به کار هستند یا منصب ریاست را بر عهده دارند نباید به تناسب رفتاری که در محل کار دارند امر و نهی کنند و با همان انتظارات و تصورات وارد محیط مدرسه شوند.
موانع مشارکت والدین با مدرسه:
اگر مشارکت والدین را گذر از تفکر سنتی اداره ی امور به حساب آوریم؛ وجود مشکلات دشواری ها بدیهی و قابل انتظار است. در ادامه به موانع موجود در مسیر مشارکت اولیا در امور مدرسه می پردازیم:
مدیر در هر سازمان به عنوان تاثیرگذار ترین و مهم ترین عامل موفقیت در دستیابی به اهداف به شمار می رود از این رو نگاهی که مدیر مدرسه به انجمن اولیا مربیان دارد، می تواند سبب دوری یا نزدیکی والدین به این برنامه شود. در صورتی که مدیر دید مشارکتی به این موضوع داشته باشد از ظرفیت های مطلوب استفاده می کند و به نسبت این موضوع اولیا نیز با دید کاملا خدمتی با برقراری ارتباطی صمیمانه با مدرسه در جهت رفع مشکلات و رسیدن به اهداف تلاش می کنند و از هیچ گونه تلاشی فرو گذار نمی کنند.
برعکس این موضوع نیز صدق می کند اگر مدیر دید منفعتی به این همکاری داشته باشد سبب فاصله گرفتن والدین از مدرسه می شود، بنابراین حل مسائل و مشکلات آموزشی و تربیتی به سختی صورت می گیرد. به طور کلی موانعی که می توانند از سوی مدرسه در سر راه والدین ایجاد شوند شامل موارد زیر می باشد:
• نگاه سنتی مدیر به مدیریت مدرسه
• عدم آشنایی مربیان با فواید مشارکت والدین در برخی امور
• داشتن حس ناتوانی در مدیریت و هدایت والدین برای انجام فعالیت های آموزشی و پرورشی
• ترس از دخالت بی جای والدین در امور مربوط به مدرسه
• دیدگاه منفی مدیر با حاضر شدن والدین در مدارس
• ترس از کاهش قدرت مدیرتی که ناشی از حس قدرت طلبی مدیر است.
• نگاه سنتی به انجمن اولیا و مربیا در مدرسه
• انگیزه نداشتن مدیر برای جذب والدین در جهت مشارکت