از نمایشگاه کتاب چطور باید استفاده کرد؟

نمایشگاه‌ها فرصت بسیار خوبی است که کتاب‌های مختلف در کنار هم قرار گیرند تا بتوان به راحتی آن‌ها را با هم مقایسه و اولویت‌بندی کرد و در پایان آنچه که نیاز است را خرید. در این مقاله در مورد نکات مهمی که در نمایشگاه کتاب باید مورد توجه قرار گیرد، جمع‌آوری شده است. ( این نکات بیش‌تر برای کتاب‌های کمک آموزشی کاربرد دارد.)
1- نیازهایتان از نظر موضوعی باید مشخص شود.
خیلی‌ها در نمایشگاه کتاب قدم می‌زنند بدون آن که بدانند چه می‌خواهند؟ این کار وقت را تلف کرده و شاید تنها ثمره آن مشاهده‌ی تعدادی کتاب با موضوعات مختلف و پراکنده است. در نمایشگاه کتاب باید بدانید برای چه آمده‌اید و چه می‌خواهید؟ سعی کنید نیازهایتان را به صورت موضوعی مشخص کنید مثلا کتابی که مبحث نور یا الکتریسیته ساکن را به خوبی آموزش داده باشد و یا کتابی که نمونه پرسش چهارگزینه‌ای یا تشریحی از مباحث مختلف ارائه کند و نوع طبقه‌بندی آن شبیه کتاب درسی باشد.
2- توجه به فهرست کتاب و مقدمه نویسنده
فهرست کتاب و مقدمه نویسنده دو کلید راهگشا هستند که شما را هدایت می‌کنند. به نوع فصل‌بندی کتاب و ساختار آن توجه کنید. کتاب‌هایی که ساختاری به هم ریخته دارند، اغلب شما را زود خسته می‌کنند.
3- تخمین سطح علمی کتاب توسط خودتان
 یک فصل از کتاب را که روی آن مبحث مسلط هستید انتخاب کنید و نگاهی به آن بیاندازید حدودا سطح علمی کتاب برایتان مشخص می‌شود.
4- نگاهی به سوابق کتاب
 تعداد ویرایش کتاب، زمان آخرین ویرایش و تعداد چاپ می‌تواند گواهی بر سابقه موفق یک کتاب باشد اما باز هم باید محتوار را ورقی زد و در صورتی که مقدمه یا توضیحی برای ویرایش‌های بعدی وجود دارد آنرا مطالعه کنید.
5- به روز بودن کتاب
به روز بودن کتاب از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن دقت کنید. نمونه سؤالات آخرین سالی که در کتاب موجود است. در صورتی که کتاب درسی در سال‌های اخیر تغییراتی داشته است آیا این تغییرات در کتاب لحاظ شده است. صرف جمله مطابق با آخرین تغییرات کتاب درسی نمی‌توانید مطمئن باشید که کتاب به روز است، چون به روز بودن یعنی ساختار کتاب مطابق با تغییرات اصولی کتاب درسی تغییر کرده باشد. مثلا در رویکردی که در کتاب‌های ریاضی 2 و حسابان وجود دارد میزان تمرکز روی برخی مباحث کمتر شده و توجه به مباحث دیگری افزایش یافته این تغییرات تا چه حدی در کتاب کمک درسی لحاظ شده است؟
6- شناخت نویسنده
اگر میزان تجربه و سن نویسنده برایتان مهم است در شناسنامه کتاب بعد از نام مؤلف یک عدد چهار رقمی آورده شده که این عدد سال تولد نویسنده است. اما خیلی روی این ملاک تمرکز نکنید چون از هر دو دسته افراد جوان و مسن کتاب‌های موفقی موجود است.
7- میزان استفاده کتاب از نمودارها، شکل‌ها، جدول‌ها
میزان استفاده کتاب از نمودارها، شکل‌ها، جدول‌ها و .... که به فهمیدن مطلب و گاهی برای به خاطر سپاری بهتر کمک می‌کند توجه کنید.
8- ایده‌های نو
 ایده‌های نو مثل استفاده از تصاویر قراردادی برای اینکه سطح دشواری سؤال و یا تکراری بودن روش حل یک سؤال و یا بکر و جدید بودن روش حل آن مشخص شده و یا هر ایده‌ای که استفاده از کتاب را راحت‌تر کند چقدر استفاده شده است.

منبع: پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه قم، رشته کتابداری به راهنمایی دکتر عبدالحسین طالعی نوشته مجید رفعتی

امین نایبی - مشاور مبتکران