آموزش مهارت نه گفتن در برابر پافشاری دوستان

بسیاری ازکودکان تحت تاثیرمنفی دوستانشان قرار می‌گیرند و برای اینکه مورد قبول و توجه آنان باشند از طریق انجام سایر رفتارهای مشکل ساز از قوانین سرپیچی می‌کنند. این رفتارها میتواند ازانجام رفتارهای نمایشی در حضور دیگران تا استفاده از مواد مخدر در پاسخ به اصرار دوستان متنوع باشد.در واقع استفاده از مواد مخدر، روابط جنسی، فرارازمدرسه، تخریب اموال عمومی، ارتکاب جرم وغیره به نوعی با تأثیر منفی معاشرت با دوستان ارتباط دارد. به همین دلیل بسیارمهم است که به کودک بیاموزید اصراردوستان را نپذیرد.مهارت های «نه گفتن» یا «امتناع» رد کردن قاطعانه اصرار دوستان به انجام دادن کاری است که کودک نمی‌خواهد انجام دهد. قاطعیت به معنای کمک به کودک در جهت تقویت رفتارهای اجتماعی در پاسخ به اصرار دوستان می‌باشد:
* برای یاری فرزندتان در افزایش مهارت امتناع باید با او همکاری کنید،یاد بگیرید وبه او یاد بدهید که با جرأت به اصرار دوستانش پاسخ بدهد.
* با فرزندتان درمورد فشاروارده ازسوی دوستان اوصحبت کنید و با یکدیگربه راه حلی برای این مشکل دست یابید.
* برای کودکان کم سن وسال، باید درمورداین که انجام بعضی ازکارهای مشخص چه درد سرهایی را برای او به وجود می‌آورد و سبب آسیب های جسمی به او یا دیگران می‌شود صحبت کرد.
* در مورد نوجوانان باید فراتررفت وبرایشان روشن نمود که بعضی از کارها در دیگران چه احساسی ایجاد می‌نماید.
* مواردی که فکرمی‌کنید فرزندتان تحت اینگونه فشارها قرار می‌گیرد را مشخص کنید. وقتی فرزندتان کوچک باشد اصرار دوستان می‌تواند شامل پرت کردن سنگ به حیاط، مسخره بازی درکلاس، متلک گفتن به بچه های دیگروغیره باشد. اصراردوستان درسنین نوجوانی شامل سوء مصرف مواد، فرار از مدرسه، بی توجهی به ساعت مقرر شده برای بیرون بودن از خانه وغیره می‌باشد.
در صورت همکاری کودکتان باید کار را با آموزش جرأت و شهامت ادامه دهید بهترین روش در اینجا :
1. برنامه ریزی: برنامه ریزی به شما کمک می‌کند تا اگر فرزندتان تحت فشار دوستان قرار گرفت چطور به آنها پاسخ بدهد. از فرزندتان بخواهید که از قبل بیندیشد و برای دفعات بعدی برنامه ریزی کند. برای مثال یک کودک ممکن است با خودش فکر کند:(اگر دوستانم از من خواستند که برویم به یک مغازه و شیرینی بدزدیم من به آنها می‌گویم نه ممنون من باید به خانه برگردم و بعد به طرف خانه حرکت می‌کنم).
2. تمرین: برای تمرین می‌توان از ایفای نقش استفاده کرد. شما و فرزندتان انواع مختلف صحنه های اصرار دوستان و نحوه مواجهه فرزندتان را با آنها بازی کنید. ایفای نقش می‌تواند این فرصت را به وجود بیاورد که هرجا لازم باشد تغییراتی را در برنامه ریزی ایجاد کنیم.
3. انجام رفتارهای امتناع: آخرین و دشوارترین مرحله انجام امتناع است. فرزندتان در این مرحله تنهاست. اما شما می‌توانید نتیجه کار را با او بررسی کنید و بدین ترتیب به اصلاح برنامه ریزی ها و بازسازی طرح‌های جدید بپردازید.
اگر فرزندتان با شما همکاری نکند و کماکان در برابر اصرار دوستان مشکل داشته باشد سعی نمایید شیوه ها ی دیگررا به کار ببرید یا با متخصص بهداشت روانی مشاوره کنید. شاید لازم باشد قوانین خاصی را وضع کنید و فرزندتان را تحت نظارت بیشترقراربدهید.

طاهره جمالو- مشاور مبتکران